Ο Νόμος 4403/2016 για τη μη χρηματοοικονομική πληροφόρηση, ο οποίος ακολουθεί την ευρωπαϊκή οδηγία για την ενσωμάτωση κοινωνικών και περιβαλλοντικών δεδομένων στις ετήσιες οικονομικές εκθέσεις μεγάλων επιχειρήσεων, επαναφέρει στην επικαιρότητα αρκετά ρητορικά ερωτήματα, τα οποία έχουν τεθεί πρόσφατα από μεγάλη μερίδα της κοινωνίας.
Είναι η Εταιρική Υπευθυνότητα (CSR) μια πολυτέλεια ή αναγκαία και ικανή συνθήκη για την ορθή λειτουργία ενός οργανισμού;
Πιο συγκεκριμένα, μεγάλες εταιρείες δημοσίου συμφέροντος, με περισσότερους από 500 υπαλλήλους κατά μέσο όρο κατά τη διάρκεια του έτους, υποχρεούνται να συμπεριλαμβάνουν στις ετήσιες εκθέσεις τους συγκεκριμένα μη χρηματοοικονομικά στοιχεία σχετικά με θέματα περιβάλλοντος, κοινωνίας, εργασίας, διαφάνειας και καταπολέμησης της διαφθοράς.
Επιπλέον, ο π. Αναπληρωτής Υπουργός Οικονομίας και Ανάπτυξης κ. Αλέξης Χαρίτσης ανακοίνωσε την ίδρυση Ειδικού Ταμείου Κοινωνικής Οικονομίας για την παροχή οικονομικής υποστήριξης στις κοινωνικές επιχειρήσεις (ενίσχυση νέων επιχειρήσεων, κάλυψη μισθών, μικροπιστώσεις κ.λπ.). Πρόσθεσε επίσης ότι τα Κέντρα Υποστήριξης αναμένεται να λειτουργούν σε κάθε Περιφέρεια, προκειμένου να παρέχουν ειδικές υπηρεσίες σε κοινωνικές επιχειρήσεις.
Λαμβάνοντας υπόψη αυτές τις εξελίξεις, η απάντηση στο παραπάνω ερώτημα γίνεται πιο ξεκάθαρη, ενώ τα διλήμματα της κανονιστικής ή εθελοντικής συμμόρφωσης με τις πρακτικές και τα πρότυπα της Εταιρικής Υπευθυνότητας είναι μάλλον ντεμοντέ. Οι οργανισμοί, ανεξαρτήτως μεγέθους, αναγνωρίζουν ευρέως ότι η Εταιρική Υπευθυνότητα δεν αποτελεί πλέον πολυτέλεια. Οι επιχειρήσεις βρίσκονται αντιμέτωπες με αρκετούς παράγοντες που τις οδηγούν στην εφαρμογή πρακτικών Εταιρικής Υπευθυνότητας. Ο νέος νόμος για την ενσωμάτωση των μη χρηματοοικονομικών πληροφοριών στις ετήσιες εκθέσεις αποτελεί ουσιαστικά μια επιβεβαίωση αυτής της τάσης.
Η χρηματοπιστωτική κρίση επηρέασε σημαντικά όλες τις εταιρείες που αναζητούν τρόπους για να διαφοροποιηθούν από τον ανταγωνισμό στην αγορά. Οι εταιρείες αυτές έχουν αναγνωρίσει ότι η ενσωμάτωση των πρωτοβουλιών Εταιρικής Υπευθυνότητας μπορεί να τους προσφέρει πολλαπλά οφέλη και ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα με εμφανή και μετρήσιμα αποτελέσματα. Συγκεκριμένα, τα οφέλη αυτά ανά τομέα είναι:
Σύμφωνα με το Global Sustainable Investment Review της Global Sustainable Investment Alliance, οι επιχειρήσεις που χαρακτηρίζονται από λέξεις όπως αειφόρος, υπεύθυνη ή ηθική επένδυση απαρτίζουν το 26% σε παγκόσμιο επίπεδο σχεδόν 23 τρισεκατομμύρια δολάρια (αύξηση 25% από το 2014). Αυτό αποδεικνύει μια σημαντική μετατόπιση στο ενδιαφέρον των επενδυτών προς κοινωνικά υπεύθυνες εταιρείες, καθώς αναγνωρίζεται ότι έχουν χαμηλότερη έκθεση σε κινδύνους και παράλληλα καλύτερες προοπτικές ανάπτυξης.
Επιπλέον, δεδομένου ότι οι φορείς παροχής χρηματοοικονομικών κεφαλαίων προσπαθούν να μεγιστοποιήσουν τα οφέλη τους, ελαχιστοποιώντας τους κινδύνους, δεν καλύπτονται μόνο από τη νομική συνοχή της εταιρείας. Η πλειοψηφία αναζητά αποδεικτικά στοιχεία για την καλή εταιρική διακυβέρνηση, όπως απεικονίζεται στο πλαίσιο μιας υπεύθυνης επιχείρησης.
Μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις για τις επιχειρήσεις είναι η αυξανόμενη ζήτηση των πελατών σε συνδυασμό με τον αυξανόμενο ανταγωνισμό στην αγορά. Σύμφωνα με την έρευνα GlobeScan Radar / BBMG, το 52% των καταναλωτών λένε έχει «τιμωρήσει» μια εταιρεία που δεν ενεργούσε υπεύθυνα απέναντι στο περιβάλλον ή/και στην κοινωνία. Ως εκ τούτου, οι εταιρείες που σέβονται τις ανάγκες των πελατών τους, επιλέγουν να επικοινωνήσουν συστηματικά τις υπεύθυνες δράσεις τους προς την κοινωνία και το περιβάλλον. Επιπλέον, η υιοθέτηση προγραμμάτων Εταιρικής Υπευθυνότητας οδηγεί πολύ συχνά μια εταιρεία στην ανάπτυξη καινοτόμων προϊόντων, με αποτέλεσμα την αύξηση των πωλήσεων και του μάρκετινγκ, συμβάλλοντας με αυτό τον τρόπο στην ανάπτυξη.
Οι κοινωνικά υπεύθυνες εταιρείες είναι σε θέση να διαφοροποιήσουν το brand τους, με τρόπο που τους βοηθά να προστατευτούν από τους ανταγωνιστές.
Η Εταιρική Υπευθυνότητα αποτελεί βασικό παράγοντα για τη βελτίωση της εταιρικής κουλτούρας και την ενίσχυση της επιθυμίας των εργαζομένων να συνεισφέρουν στην επίτευξη των επιχειρηματικών στόχων.
Έτσι δημιουργείται μια ισχυρή κουλτούρα συνεργασίας, καθώς όλοι οι εργαζόμενοι έχουν κίνητρο να συμβάλλουν ενεργά στα προγράμματα Εταιρικής Υπευθυνότητας. Ιδιαίτερα, σε περιόδους οικονομικής αστάθειας, όταν η επίδοση των εργαζομένων μπορεί να επηρεαστεί δραματικά, η εφαρμογή πρωτοβουλιών Εταιρικής Υπευθυνότητας βοηθάει τους ανθρώπους να αισθάνονται θετικά για την υπεύθυνη συμπεριφορά του οργανισμού τους, ενισχύοντας έτσι την εμπιστοσύνη και τη γενική τους ικανοποίηση.
Ασκώντας πρωτοβουλίες για την προστασία του περιβάλλοντος (πράσινες πρωτοβουλίες), μια εταιρεία μπορεί να αποκτήσει πολλά οφέλη. Αυτά τα οφέλη δεν περιορίζονται μόνο στην ικανοποίηση που νιώθει κανείς από δράσεις για τη φροντίδα του περιβάλλοντος. Ένα από τα μεγαλύτερα οφέλη από την εφαρμογή πράσινων πρωτοβουλιών είναι η ελαχιστοποίηση κοστών, ιδίως αυτών που αφορούν την κατανάλωση ενέργειας. Παράλληλα, οι πράσινες δράσεις αυξάνουν την αναγνωσιμότητα της εταιρείας και οδηγούν στην απόκτηση βραβείων, τα οποία αυξάνουν τη δημοτικότητα του brand. Η υιοθέτηση φιλικών προς το περιβάλλον μεθόδων μπορεί να ξεχωρίσει την επιχείρησή σας από τους ανταγωνιστές σας (παρέχει δηλαδή ένα σημαντικό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα) και να προσελκύσει νέους πελάτες που επιδιώκουν να αγοράσουν προϊόντα και υπηρεσίες από εταιρείες φιλικές προς το περιβάλλον. Επιπλέον, οι πράσινες πρωτοβουλίες παρακινούν τους εργαζομένους να εργάζονται ως ομάδα προς έναν κοινό σκοπό.
Η Εταιρική Υπευθυνότητα είναι κάτι περισσότερο από μια απλή δωρεά χρημάτων ή τις εκτυπώσεις διπλής όψης για να σωθούν τα δέντρα. Πρόκειται για την έμπρακτη συμβολή μιας επιχείρησης στην υγεία και την ευημερία της κοινωνίας. Μια κοινωνικά υπεύθυνη εταιρεία, απολαμβάνει την εμπιστοσύνη των ενδιαφερομένων μερών της, αλλά και της τοπικής κοινωνίας. Ταυτόχρονα μια κοινωνικά υπεύθυνη επιχείρηση μπορεί να ανταποκριθεί και να ξεπεράσει προκλήσεις που προκύπτουν από μια ενδεχόμενη οικονομική κρίση.
Με βάση όλα τα παραπάνω, η ανάπτυξη και υλοποίηση πρωτοβουλιών Εταιρικής Υπευθυνότητας μπορεί να αποφέρει μόνο οφέλη σε μια επιχείρηση, ειδικά σε περιόδους κρίσης. Η ενσωμάτωση των πρωτοβουλιών Εταιρικής Υπευθυνότητας οδηγεί σε δύο αναμφισβήτητα οφέλη:
Επιπλέον, οι εταιρείες που έχουν ενσωματώσει πρωτοβουλίες Εταιρικής Υπευθυνότητας στη δραστηριότητά τους, χαίρουν ευρείας αναγνώρισης, εμπιστοσύνης και συστάσεων. Παράλληλα, αυτού του είδους οι πρωτοβουλίες αποτρέπουν την αρνητική προβολή της εταιρείας.
Οι πελάτες, οι εργαζόμενοι και τα ενδιαφερόμενα μέρη εξακολουθούν να δίνουν μεγάλη σημασία στους κοινωνικούς και περιβαλλοντικούς σκοπούς. Οι εταιρείες που καταγράφουν την πορεία τους μακροπρόθεσμα, μέσω στρατηγικού σχεδιασμού, κατανοούν ότι η Εταιρική Υπευθυνότητα δεν είναι πολυτέλεια, αλλά μια επένδυση με άμεση απόσβεση και σημαντικά οφέλη.
