Πώς οι επιχειρήσεις μπορούν να εξασφαλίσουν μακροπρόθεσμη επιτυχία
Κατά τη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας, η σημασία της αειφορίας και της βιώσιμης ανάπτυξης έχει επηρεάσει σημαντικά όλο τον πλανήτη - όχι αναφορικά μόνο με τον τρόπο ζωή των κατοίκων του, αλλά και τον τρόπο με τον οποίο οι κυβερνήσεις διαμορφώνουν την πολιτική τους, καθώς και τον τρόπο με τον οποίο οι επιχειρήσεις αναπτύσσουν λειτουργικά μοντέλα και σχεδιάζουν το στρατηγικό πλάνο δράσεων τους. Εν τω μεταξύ, η πανδημία Covid-19 έχει θέσει υπό δοκιμασία την ανθεκτικότητα των επιχειρήσεων, καθιστώντας επιτακτική πλέον τη δράση σε θέματα βιωσιμότητας.
"Οι εταιρείες που αντιλαμβάνονται και αντιδρούν γρήγορα στις παγκόσμιες προκλήσεις και κινδύνους, προσαρμόζοντας τα επιχειρηματικά τους μοντέλα, ενσωματώνοντας τα ESG κριτήρια και αναπτύσσοντας στρατηγική βιώσιμης ανάπτυξης, θα είναι σε θέση να διαχειρίζονται αποτελεσματικότερα τις νέες επιχειρηματικές προκλήσεις και θα έχουν περισσότερες ευκαιρίες να εξασφαλίσουν μακροπρόθεσμη επιτυχία."
Αθηνά Μουστάκη, Partner, Head of Business Risk Services & Sustainability
Η υιοθέτηση των αρχών της αειφορίας αποτελεί πλέον κύριο στοιχείο της στρατηγικής των μεγάλων και πρωτοπόρων επιχειρήσεων (τις γνωστές ως blue-chips). Σε ευθυγράμμιση με τον στόχο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) για κλιματική ουδετερότητα έως το 2050 και σύμφωνα με τους Παγκόσμιους Στόχους για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη του ΟΗΕ (SDGs),οι κορυφαίες αυτές επιχειρήσεις ανακοίνωσαν πρόσφατα τους στόχους τους για μηδενισμό των εκπομπών διοξειδίου άνθρακα μέσα στις επόμενες δεκαετίες.
Η έρευνα IBR της Grant Thornton, που διεξήχθη στα τέλη του 2020, επικεντρώθηκε στις Μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜμΕ), και σε ποιο βαθμό ενσωματώνουν δράσεις και πολιτικές εταιρικής υπευθυνότητας και βιώσιμης ανάπτυξης. Τα ευρήματα δείχνουν ότι ένα σημαντικό ποσοστό των ΜμΕ αντιλαμβάνεται τη σημασία του όρου «αειφορία» / «βιώσιμη ανάπτυξη»: σχεδόν το ήμισυ των επιχειρήσεων που ερωτήθηκαν (48%) πιστεύει ότι η βιωσιμότητα θα έχει καθαρό θετικό οικονομικό αντίκτυπο στην επιχείρησή τους, ενώ ένα αντίστοιχο ποσοστό (47%) θεωρεί πως ένας βιώσιμος τρόπος ανάπτυξης της επιχείρησης μπορεί να οδηγήσει σε βελτιωμένη λειτουργική αποδοτικότητα και χαμηλότερο κόστος. Εν τω μεταξύ, το 43% δηλώνει ότι η οικονομική επιτυχία και η βιωσιμότητα είναι εξίσου σημαντικές. Σχεδόν τα δύο τρίτα (61%) των μικρομεσαίων επιχειρήσεων πιστεύουν ότι οι παγκόσμιες τάσεις αειφορίας & βιώσιμης ανάπτυξης θα απαιτήσουν θεμελιώδεις αλλαγές στα λειτουργικά μοντέλα του κλάδου τους ή της βιομηχανίας τους.
Η αγορά των ΜμΕ είναι σαφώς εναρμονισμένη με την αυξανόμενη σημασία της βιώσιμης επιχειρηματικότητας, αλλά τα στοιχεία υποδηλώνουν επίσης ότι πολλές μικρομεσαίες εταιρείες δεν είναι σίγουρες για το πώς θα εφαρμόσουν οποιαδήποτε δέσμευση σχετικά με τη βιώσιμη ανάπτυξη. Το 48% συμφωνεί ότι οι περισσότερες εταιρείες του μεγέθους τους δεν γνωρίζουν από πού να ξεκινήσουν όσον αφορά στην εφαρμογή πολιτικών και δράσεων, ή/ και πως να μετρήσουν τη βιωσιμότητα.
Ένα άλλο αξιοσημείωτο εύρημα είναι ότι οι επιχειρήσεις στις αναδυόμενες αγορές δίνουν προτεραιότητα σε θέματα βιωσιμότητας σε μεγαλύτερο βαθμό από τις αντίστοιχες στις ανεπτυγμένες οικονομίες, και αναμένουν επίσης μεγαλύτερο θετικό οικονομικό αντίκτυπο από την ενσωμάτωση των αρχών της βιώσιμης ανάπτυξης.
Ένας από τους βασικούς παράγοντες παρακίνησης των επιχειρήσεων να ενστερνιστούν τις αρχές της αειφορίας ως κατευθυντήρια στρατηγική, είναι οι ευκαιρίες ανάπτυξης που μπορεί να δημιουργήσει αυτό το είδος προσέγγισης.
Ένα από τα ισχυρότερα κίνητρα για την ενσωμάτωση της αειφορίας στη στρατηγική είναι η προσέλκυση επενδύσεων, καθώς, κάθε χρόνο, όλο και περισσότερα κεφάλαια στον κόσμο επενδύονται σε επιχειρήσεις και έργα τα οποία πληρούν ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο αειφορίας (το λεγόμενο ESG πλαίσιο).
Η ΕΕ έχει θέσει φιλόδοξους στόχους για το κλίμα, το περιβάλλον και τη βιωσιμότητα, μέσω της στρατηγικής της για την κλιματική ουδετερότητα έως το 2050, του πλαισίου της για την ενεργειακή μετάβαση έως το 2030, της ταξινομίας της ΕΕ για χρηματοδότηση σε υπεύθυνες δραστηριότητες, της Ενεργειακής Ένωσης και του σχεδίου δράσης για την κυκλική οικονομία. Η υλοποίηση της στρατηγικής της ΕΕ για τη βιώσιμη χρηματοδότηση αποτελεί βασικό βήμα προς την εφαρμογή της ιστορικής συμφωνίας του Παρισιού και της ευρύτερης ατζέντας της ΕΕ για την αειφόρο ανάπτυξη.
Ο χρηματοπιστωτικός τομέας και η επενδυτική αγορά διαδραματίζουν καταλυτικό ρόλο στην επίτευξη αυτών των στόχων, καθώς μεγάλα ιδιωτικά κεφάλαια ή/και κεφάλαια δανεισμού θα κατευθυνθούν σε βιώσιμες χρηματοδοτήσεις. Η «Πράσινη» χρηματοδότηση, τα Κοινωνικά και Αειφόρα Ομόλογα, έχουν αναδειχθεί ως τα πιο δημοφιλή εργαλεία χρηματοδότησης. Το ολοκληρωμένο πλαίσιο αειφορίας ESG ενσωματώνει, περιβαλλοντικά, κοινωνικά κριτήρια και κριτήρια διακυβέρνησης και αναμένεται οι επενδύσεις κοινωνικού αντίκτυπου να είναι στο επίκεντρο της οικονομικής ανάκαμψης μετά την πανδημία, καθώς η κρίση αυτή έχει αναγκάσει πολλούς οργανισμούς να επανεξετάσουν τη σχέση μεταξύ του κέρδους και τρίπτυχου βιώσιμης ανάπτυξης «ESG», αντιμετωπίζοντας τις πρωτόγνωρες συνθήκες που επικράτησαν, ως ευκαιρία για την ανοικοδόμηση περισσότερο πράσινων και ανθεκτικών οικονομιών.
Πολλοί επενδυτές και τράπεζες χρησιμοποιούν επίσης τη βιωσιμότητα ως ισοδύναμο για την προσέγγιση μιας εταιρείας στη διαχείριση κινδύνων. Νέα κριτήρια και δείκτες (KPIs) που βασίζονται σε Κανονισμούς για τη Βιώσιμη Χρηματοδότηση και την Ταξινομία της ΕΕ, θα αποτελέσουν σημαντικό παράγοντα της διαδικασίας ανάληψης πιστώσεων και αξιολόγησης των επενδύσεων μιας τράπεζας, ενός επενδυτικού ταμείου ή άλλων ιδρυμάτων.
Πρόσθετο κίνητρο για τις επιχειρήσεις είναι η ανάγκη αντιμετώπισης των νέων απαιτήσεων και προσδοκιών της εφοδιαστικής αλυσίδας. Υπάρχει μια παγκόσμια τάση που καταδεικνύει την ανάγκη των μεγάλων επιχειρήσεων στις πιο ανεπτυγμένες χώρες, να υιοθετήσουν τις αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης όχι μόνο εντός των δικών τους επιχειρήσεων, αλλά και μεταξύ των συνεργατών και των πελατών τους. Αυτή η τάση ωθεί επίσης τις αναπτυσσόμενες χώρες να συμμορφώνονται με αυτά τα ζητήματα προκειμένου να είναι σε θέση να εξυπηρετούν τους πελάτες τους και να διατηρήσουν ή να επεκτείνουν τα έσοδά τους.
Η ενσωμάτωση των αρχών της βιώσιμης ανάπτυξης στην επιχειρηματική στρατηγική οδηγεί επίσης στην καινοτομία και την δυναμική ανάπτυξη των εταιρειών σήμερα, εξηγεί η Κατερίνα Κατσούλη, Director του τμήματος ESG & Sustainability στην Grant Thornton στην Ελλάδα.
"Η καινοτομία οδηγεί σε αύξηση των πωλήσεων, συμβάλλοντας σημαντικά στην ευημερία των επιχειρήσεων. Οι υπεύθυνες εταιρείες μέσω της στρατηγικής βιώσιμης ανάπτυξης αναπτύσσουν σημεία διαφοροποίησης τα οποία μπορούν να αποτελέσουν ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα, έναντι των ανταγωνιστών τους. Αυτές οι επιχειρήσεις κερδίζουν σημαντικά και σε επίπεδο φήμης / εικόνας. Είναι σε θέση να οικοδομήσουν σχέσεις εμπιστοσύνης με τους συμμετόχους τους, να αποκτήσουν συστάσεις από πελάτες και να προστατευθούν από σκάνδαλα, κανονιστικές προκλήσεις και αρνητικά δημοσιεύματα."
Κατερίνα Κατσούλη, Director, ESG & Sustainability
Η εταιρική υπευθυνότητα και βιώσιμη ανάπτυξη αλλάζουν τον τρόπο με τον οποίο οι επιχειρήσεις καθορίζουν και επιτυγχάνουν στόχους. Ανεξάρτητα από το μέγεθος της επιχείρησης, μια στρατηγική αειφορίας μπορεί να ωφελήσει μια εταιρεία με διάφορους τρόπους. Επιτρέπει τον καθορισμό κατάλληλων και φιλόδοξων στόχων για την εφαρμογή ενός ολοκληρωμένου πλαισίου ESG στην εταιρεία, ενώ ταυτόχρονα, εξασφαλίζει μια συντονισμένη και μελετημένη προσέγγιση μεγιστοποίησης του οφέλους στο ελάχιστο κόστος. Για πολλές επιχειρήσεις, η χρηματοοικονομική δαπάνη που απαιτείται για την εφαρμογή ενός προγράμματος βιωσιμότητας είναι ένα σημαντικό εμπόδιο που πρέπει να ξεπεραστεί – ένα ζήτημα το οποίο έχει ενταθεί περαιτέρω λόγω των οικονομικών πιέσεων που οφείλονται στην πανδημία Covid-19.
Η Ελίνα Βασιλειάδου, Supervisor του τμήματος ESG & Sustainability στην Grant Thornton στην Ελλάδα, αναφέρει ότι οι επιχειρήσεις απλά δεν μπορούν να μείνουν πίσω.
"Μόνο οφέλη υπάρχουν για τις επιχειρήσεις που καθορίζουν και εφαρμόζουν ένα στρατηγικό σχέδιο που εστιάζει στην αειφορία. Φυσικά, ενδέχεται να είναι απαραίτητη κάποια αρχική επένδυση ή/και κεφάλαιο, ωστόσο, μακροπρόθεσμα, οι επιχειρήσεις θα ενισχύσουν τις προοπτικές χρηματοδότησής τους και θα μειώσουν το κόστος κεφαλαίου τους. Θα ενισχύσουν την εικόνα της εταιρείας που, με τη σειρά της, θα μεγιστοποιήσει το ανταγωνιστικό της πλεονέκτημα, καθώς και την εμπιστοσύνη και την αξιοπιστία έναντι των πελατών και των ενδιαφερόμενων μερών."
Η εκτίμηση των κοινωνικών επιπτώσεων εμφανίζεται όλο και περισσότερο στο προσκήνιο, παρουσιάζοντας όχι μόνο τα οικονομικά, αλλά και τα κοινωνικά οφέλη των επενδύσεων. Μέσω των διαθέσιμων μεθόδων και εργαλείων που διαθέτουν οι επιχειρήσεις, στοχεύουν να καταδείξουν πόσο αποτελεσματικά μπορούν να χρησιμοποιήσουν τους πόρους τους για να δημιουργήσουν αξία για την κοινωνία.
Όπως ανέφερε η Κρίστη Γιάνναρου, Senior του τμήματος ESG & Sustainability στην Grant Thornton στην Ελλάδα, αναμένεται ότι:
"Η αξία που δημιουργείται και κατανέμεται από έναν οργανισμό στην κοινωνία και την οικονομία πρόκειται να αποτελέσει βασικό δείκτη αξιολόγησης για όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη. Αυτή η αξιολόγηση αποτελεί ένα από τα εργαλεία διαχείρισης για την εκτίμηση και την αποτύπωση του κοινωνικοοικονομικού αντίκτυπου των λειτουργιών και δραστηριοτήτων μιας επιχείρισης. Επιπλέον, η εκτίμηση της απόδοσης της επένδυσης στην εταιρεία από συγκεκριμένες δραστηριότητες πρόκειται επίσης να αποτελέσει βασική μέτρηση για τις επιχειρήσεις, μέσω κλαδικής ανάλυσης."
Το αρχικό βήμα μιας τέτοιας διαδικασίας είναι ο προσδιορισμός ενός σαφούς και εφικτού Οράματος που θα πρέπει να υποστηρίζεται αντίστοιχα, από την εταιρική αποστολή και τις αξίες του οργανισμού. Βασικός παράγοντας για την επίτευξη οποιασδήποτε στρατηγικής, σύμφωνα με τη Διοίκηση, είναι η ύπαρξη ενός ολοκληρωμένου Σχεδίου Δράσης, με άτομα που αναλαμβάνουν συγκεκριμένες υπευθυνότητες και χρονοδιάγραμμα. Η παρακολούθηση της απόδοσης της εταιρείας σε σχέση με το στρατηγικό σχέδιο του οργανισμού πρέπει να γίνει μέσω ενός ισχυρού συστήματος δεικτών (KPIs) που βασίζεται στα ουσιατσικά θέματα (τα πιο σημαντικά θέματα ESG) και σύμφωνα με τα κορυφαία διεθνή πρότυπα.
Αυτή η διαδικασία απαιτεί συνεχή διάλογο με την ανώτερη διοίκηση, αποτελεσματική διαχείριση των επιμέρους δράσεων για την εφαρμογή του στρατηγικού σχεδίου, καθώς και ακριβή και κατάλληλη ανάλυση δεδομένων και πληροφοριών, πρόσβαση σε καινοτόμες ιδέες και λύσεις, καθώς και καλή κατανόηση της αγοράς και των προσδοκιών των ενδιαφερομένων μερών.
Μέσα από ένα ευρύ φάσμα Συμβουλευτικών Υπηρεσιών, εντοπίζουμε τις ανάγκες των πελατών μας και προσφέρουμε λύσεις, οι οποίες μπορούν να εφαρμοστούν άμεσα και αποτελεσματικά. Σε ένα ταχέως αναπτυσσόμενο και μεταβαλλόμενο επιχειρηματικό περιβάλλον, οι συμβουλευτικές υπηρεσίες σχετικά με τη βιωσιμότητα και την ανάπτυξη μιας επιχείρησης γίνονται ολοένα και πιο σημαντικές.
Η ομάδα εμπειρογνωμόνων του τμήματος ESG & Sustainability Services διαθέτει πολυετή εμπειρία, σχεδόν μια δεκαετία τώρα, αναγνωρίζει τη σημασία της βιωσιμότητας στην ανάπτυξη μιας ισχυρής επιχειρηματικής στρατηγικής και, ως εκ τούτου, κατέχει ηγετικό ρόλο όσον αφορά στην κατανόηση και την εφαρμογή της αειφορίας.
Τα εξειδικευμένα μας στελέχη στα θέματα ESG & Sustainability δεσμεύονται να υποστηρίζουν τις επιχειρήσεις να διαχειρίζονται αποτελεσματικά τους κινδύνους και τις ευκαιρίες που σχετίζονται με μη χρηματοοικονομικά ζητήματα και να εφαρμόζουν βέλτιστες πρακτικές για τη μείωση του αντίκτυπου των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων στο περιβάλλον, τους ανθρώπους και την κοινωνία.
Επικοινωνήστε με ένα εξειδικευμένο στέλεχος της Grant Thornton ώστε να ενημερωθείτε πώς μπορούμε να σας βοηθήσουμε να ενσωματώσετε τις αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης στην επιχείρησή σας, εξασφαλίζοντας διαρκή επιχειρηματική επιτυχία.
