Tax Alert

Δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως ο Ν. 4646/2019 με τον οποίο επέρχονται σημαντικές αλλαγές στη φορολογία φυσικών και νομικών προσώπων.

Αλλαγές που αφορούν φυσικά πρόσωπα

Ειδικό φορολογικό καθεστώς του διαμένοντος μη κατοίκου – προσέλκυση επενδύσεων

Θεσπίζεται εναλλακτικός τρόπος φορολόγησης, με ανώτατο χρονικό ορίζοντα τα 15 έτη, για φυσικά πρόσωπα που ήταν φορολογικοί κάτοικοι εξωτερικού τα προηγούμενα 7 από τα 8 έτη, μεταφέρουν την φορολογική τους κατοικία στην Ελλάδα και προβαίνουν σε πραγματοποίηση επενδύσεων ύψους τουλάχιστον 500.000€ σε ακίνητα, κινητές αξίες ή εταιρείες με έδρα την Ελλάδα. Τα πρόσωπα αυτά φορολογούνται για το σύνολο των εισοδημάτων που αποκτούν στην αλλοδαπή με την καταβολή φόρου ύψους 100.000€ ετησίως.

Νέο φορολογικό καθεστώς για τα δικαιώματα προαίρεσης απόκτησης μετοχών (stock options)

Ο εργαζόμενος, εταίρος ή μέτοχος φορολογείται με φόρο υπεραξίας 15% κατά την πώληση των μετοχών, εφόσον δεν τις μεταβιβάσει για τουλάχιστον 24 μήνες από το χρόνο απόκτησής τους.

Για τα δικαιώματα προαίρεσης απόκτησης μετοχών που χορηγούνται από εταιρεία μη εισηγμένη στο χρηματιστήριο, νεοσύστατη μικρή ή πολύ μικρή επιχείρηση, η υπεραξία που προκύπτει από την πώλησή τους θα φορολογείται με συντελεστή 5% υπό προϋποθέσεις.

Τροποποίηση του συντελεστή φορολόγησης των μερισμάτων

Μειώνεται ο συντελεστής φόρου στα μερίσματα από 10% σε 5% από την 01/01/2020 και εξής.

Ασφάλισμα στα πλαίσια εθελουσίας εξόδου

Δεν υπόκεινται στους προσαυξημένους συντελεστές της πρόωρης εξαγοράς ποσά που καταβάλλονται σε εργαζόμενους λόγω συμμετοχής τους σε προγράμματα εθελουσίας εξόδου.

Αλλαγές που αφορούν νομικά πρόσωπα

Μείωση φορολογικού συντελεστή των κερδών από επιχειρηματική δραστηριότητα

Ο συντελεστής φόρου εισοδήματος μειώνεται από 28% σε 24% για εισοδήματα από το φορολογικό έτος 2019 και εξής.

Τροποποίηση διατάξεων που αφορούν την προκαταβολή φόρου

Μειώνεται η προκαταβολή φόρου που βεβαιώθηκε με τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος του έτους 2018 από 100% σε 95%.

Απαλλαγή από το φόρο στην υπεραξία μεταβίβασης τίτλων συμμετοχής                                        

• Απαλλάσσεται από το φόρο εισοδήματος από 01/07/2020 και εξής η υπεραξία που αποκτούν νομικά πρόσωπα, φορολογικοί κάτοικοι Ελλάδος, από την πώληση συμμετοχών με τους ίδιους όρους όπως και για τα ενδοομιλικά μερίσματα.
  
  
• Εισάγεται μεταβατική διάταξη για την αναγνώριση ζημίας από μεταβίβαση τίτλων μετά την 01/01/2020, ούτως ώστε τα νομικά πρόσωπα που έχουν αποκτήσει τίτλους συμμετοχής να μην υποστούν δυσμενείς συνέπειες, υπό προϋποθέσεις.    

Αλλαγές στην κεφαλαιοποίηση αφορολόγητων αποθεματικών εισηγμένων και μη εισηγμένων Α.Ε. και Ε.Π.Ε.

• Πλέον και οι μη εισηγμένες εταιρείες μπορούν να κεφαλαιοποιήσουν τα αφορολόγητα αποθεματικά διαφόρων αναπτυξιακών νόμων με καταβολή φόρου εισοδήματος 5%, ο οποίος εξαντλεί τη φορολογική υποχρέωση των εταιρειών και των μετόχων τους.
  
  
• Καταργείται ο χρονικός περιορισμός για την κεφαλαιοποίηση των αποθεματικών και μειώνεται από 10 σε 5 έτη το απαιτούμενο χρονικό διάστημα περί μη διάλυσης ή μη μείωσης του μετοχικού κεφαλαίου για τη διατήρηση του κινήτρου κεφαλαιοποίησης.
  
  
• Καταργείται η υποχρέωση της ισόποσης αύξησης μετοχικού κεφαλαίου για τις μη εισηγμένες εταιρείες.

Οι νέες ρυθμίσεις εφαρμόζονται για αποθεματικά που κεφαλαιοποιούνται από 01/01/2020 και μετά.

Διαγραφή απαιτήσεων στο πλαίσιο αμοιβαίας συμφωνίας ή δικαστικού συμβιβασμού

• Εάν οι απαιτήσεις διαγράφονται με αμοιβαία συμφωνία ή δικαστικό συμβιβασμό στο πλαίσιο επαγγελματικής συνεργασίας, το σχετικό κέρδος που προκύπτει θα αποτελεί εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα. Επιπρόσθετα, ορίζεται πλέον ρητά ότι το εν λόγω κέρδος δεν θα φορολογείται ταυτόχρονα και ως δωρεά.
  
  
• Εξακολουθεί να ισχύει η ειδική απαλλαγή του άρθρου 62 του Ν. 4389/2016 (περί διαγραφής χρέους προς πιστωτικό ή χρηματοδοτικό ίδρυμα).

Απαλλαγή από την 01/01/2020 και εξής από το φόρο εισοδήματος και την εισφορά αλληλεγγύης για τους τόκους εισηγμένων εταιρικών ομολόγων, ομολογιών, εντόκων γραμματίων και ομολόγων Ελληνικού Δημοσίου σε περίπτωση που ο αποκτών είναι φορολογικός κάτοικος αλλοδαπής χωρίς μόνιμη εγκατάσταση στην Ελλάδα.

Κατηγορίες δαπανών που εκπίπτουν φορολογικά (πλήρως ή προσαυξημένες) από 01/01/2020 και εξής 

Κατά 100% εκπίπτουν:

• Οι δαπάνες για δράσεις εταιρικής κοινωνικής ευθύνης με την προϋπόθεση οι επιχειρήσεις που τις πραγματοποιούν να εμφανίζουν λογιστικά κέρδη χρήσης κατά το χρόνο πραγματοποίησης της δράσης.

Κατά 130% εκπίπτουν:

• Οι δαπάνες για την αγορά μηνιαίων ή ετήσιων καρτών απεριορίστων διαδρομών για μέσα μαζικής μεταφοράς.
  
  
• Οι δαπάνες για τη μίσθωση ή απόσβεση επιβατικού αυτοκινήτου μηδενικών ή χαμηλών ρύπων (50g CO2/km) με μέγιστη Λιανική Αξία προ Φόρων έως 40.000 ευρώ.
  
  
• Οι δαπάνες αγοράς, εγκατάστασης και λειτουργίας δημόσια προσβάσιμων σημείων φόρτισης οχημάτων μηδενικών ή χαμηλών ρύπων έως 50g CO2/km.

Επεκτείνονται τα φορολογικά κίνητρα του ναυτιλιακού νόμου 27/1975

• Τα φορολογικά πλεονεκτήματα και οι απαλλαγές που προβλεπόταν μέχρι σήμερα για τις πλοιοκτήτριες εταιρείες επεκτείνονται και στις αλλοδαπές ναυλώτριες εταιρείες γυμνού πλοίου (bareboat charterers), στις μισθώτριες εταιρείες πλοίων υπό χρηματοδοτική μίσθωση (ship lessees), καθώς και στους μετόχους τους.
  
  
• Οι εταιρείες χρηματοδοτικής μίσθωσης πλοίων (leasing) αποκλείονται από το συγκεκριμένο φορολογικό καθεστώς.          

Κράτη με προνομιακό φορολογικό καθεστώς

Ως χώρες με προνομιακό φορολογικό καθεστώς ορίζονται από 01/01/2019 εκείνες που διαθέτουν εταιρικό φορολογικό συντελεστή για τα νομικά πρόσωπα που έχουν τη φορολογική τους κατοικία σε αυτά ίσο ή μικρότερο από το 60% του αντίστοιχου συντελεστή φορολογίας στην Ελλάδα, δηλαδή η Βουλγαρία, η Ουγγαρία, η Ιρλανδία και η Κύπρος.

Λοιπές αλλαγές

Παραγραφή  του δικαιώματος του Δημοσίου για επιβολή φόρου

• Επέκταση της παραγραφής κατά 1 έτος όταν:
  
  
• υποβάλλεται δήλωση φόρου κατά τη διάρκεια του τελευταίου (5^ου) έτους.
  
  
• εντός του τελευταίου (5^ου) έτους περιέρχονται νέα στοιχεία σε γνώση της φορολογικής αρχής.
  
  
• Εισάγεται δεκαετής παραγραφή με ισχύ από την 01/01/2018 σε περίπτωση μη υποβολής δήλωσης ή περιέλευσης νέων στοιχείων σε γνώση της φορολογικής αρχής μετά την πενταετία.
  
  
• Μειώνεται από 20 σε 10 έτη η προθεσμία παραγραφής σε υποθέσεις φοροδιαφυγής που αφορούν τα έτη 2012-2017.

Καταργείται η εικοσαετής παραγραφή για υποθέσεις φοροδιαφυγής από το 2018 και εξής.

Τροποποίηση σχετικά με την αλληλέγγυο ευθύνη των διοικούντων νομικά πρόσωπα

Η αλληλέγγυος ευθύνη των διοικούντων νομικά πρόσωπα (εκτελεστικών προέδρων, διαχειριστών, διευθυνόντων συμβούλων, εκκαθαριστών νομικών προσώπων και εν τοις πράγμασι διαχειριστών) παύει να είναι αντικειμενική.  Για την ύπαρξη ευθύνης θα πρέπει πλέον να συντρέχουν σωρευτικά οι ακόλουθες προϋποθέσεις:

• Οι ανωτέρω διοικούντες να απέκτησαν την εν λόγω ιδιότητα είτε κατά τη διάρκεια της λειτουργίας του νομικού προσώπου είτε κατά το χρόνο λύσης, διάλυσης, συγχώνευσης ή εκκαθάρισής του.
  
  
• Οι οφειλές να κατέστησαν ληξιπρόθεσμες κατά τη διάρκεια της θητείας τους.
  
  
• Οι εν λόγω οφειλές να μην καταβλήθηκαν/αποδόθηκαν από υπαιτιότητα των ανωτέρω προσώπων.

Αναστολή Φ.Π.Α. και φόρου υπεραξίας στην πώληση ακινήτων

Αναστέλλεται η επιβολή του Φ.Π.Α. μέχρι τις 31/12/2022:

• στις πωλήσεις νεόδμητων ακινήτων (με οικοδομική άδεια μετά την 01/01/2006).
  
  
• στις πωλήσεις ακινήτων που θα ανεγερθούν κατά τη διάρκεια της επόμενης τριετίας.

Αναστέλλεται για τα φυσικά πρόσωπα η επιβολή του φόρου υπεραξίας επί του κέρδους που θα προκύπτει από την πώληση ακινήτων έως 31/12/2022.

Εξαίρεση από Ειδικό Φόρο Ακινήτων (Ε.Φ.Α.)

Προβλέπεται εξαίρεση από την υποχρέωση καταβολής Ε.Φ.Α. για εταιρείες των οποίων οι μετοχές βρίσκονται σε διαπραγμάτευση σε ρυθμιζόμενη αγορά ή πολυμερή μηχανισμό διαπραγμάτευσης καθώς και για τα ακίνητα των ναυτιλιακών επιχειρήσεων.

Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με φορολογικά θέματα, μπορείτε να επικοινωνήσετε με το τμήμα Tax & Outsourcing της Grant Thornton στο email: tax@gr.gt.com