Φοροδοξίες, 01.12.2019

Νέο φορολογικό:

• Το κριτήριο των 183 ημερών παραμονής στην Ελλάδα για τη φορολογική κατοικία εισάγει για πρώτη φορά τη λέξη «αθροιστικά», χωρίς να αναφέρεται εάν πρόκειται για το ίδιο φορολογικό έτος ή όχι. Εάν λάβουμε την εκδοχή ότι οι 183 ημέρες παραμονής στην Ελλάδα δεν απαιτείται να είναι κατ’ ανάγκη εντός του ίδιου φορολογικού έτους, μπορεί να οδηγηθούμε ακόμη και σε ερμηνείες που, κατά τη γνώμη μας, απέχουν από τον πραγματικό σκοπό της διάταξης. Για παράδειγμα, εάν φυσικό πρόσωπο διαμείνει στην Ελλάδα τους μήνες Νοέμβριο και Δεκέμβριο του έτους 2019 και μέχρι το τέλος Μαΐου του 2020, θα μπορεί να θεωρηθεί φορολογικός κάτοικος Ελλάδας από το Νοέμβριο του 2019 και για ποιο φορολογικό έτος; Ή αντίστροφα, επειδή σε κανένα από τα δύο φορολογικά έτη χωριστά δεν συμπληρώνονται οι 183 ημέρες παραμονής στην Ελλάδα, δεν θα θεωρηθεί φορολογικός κάτοικος Ελλάδας για κανένα από τα δύο έτη; Θεωρούμε ότι στην τελική διαμόρφωση της διάταξης θα πρέπει να τεθούν ανάλογες διευκρινίσεις.
  
  
• Ειδικός Φόρος Ακινήτων-ΕΦΑ. Διατηρείται καταρχήν αναλλοίωτη η ρύθμιση του ΕΦΑ, επεκτείνοντας την απαλλαγή και στις εταιρείες εκείνες που εκμισθώνουν ακίνητο σε ναυτιλιακές επιχειρήσεις. Ως γνωστόν, ο συγκεκριμένος φόρος που θεσπίσθηκε το 2002 (με συντελεστή 3% έως το 2010 και εφεξής 15% επί της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου) επιβάλλεται στην περίπτωση που νομικό πρόσωπο έχει στην ιδιοκτησία του ακίνητο στην Ελλάδα, δε δηλώνει τους πραγματικούς δικαιούχους του και δεν εμπίπτει σε κάποιες συγκεκριμένες απαλλαγές. Υπενθυμίζεται ότι, ακόμη και στην περίπτωση απαλλαγής, προκύπτει υποχρέωση υποβολής μηδενικής δήλωσης. Τα έσοδα από τον ΕΦΑ δεν συνεισφέρουν σημαντικά στα συνολικά δημόσια έσοδα, ενώ πολλά επενδυτικά ταμεία στα οποία συμμετέχει σημαντικός αριθμός επενδυτών δεν προχωρούν τελικά στην επένδυση, λόγω της υφιστάμενης γραφειοκρατίας. Όπως έχουμε επισημάνει, με τη λειτουργία του Κεντρικού Μητρώου Πραγματικών Δικαιούχων, στο οποίο υποχρεωτικά δηλώνονται τα στοιχεία των φυσικών προσώπων που είναι πραγματικοί δικαιούχοι όλων των νομικών προσώπων με φορολογητέα δραστηριότητα στην Ελλάδα, οι επιχειρήσεις υποχρεούνται άσκοπα σε διπλή υποβολή δηλώσεων πραγματικών δικαιούχων: αφενός για τον ΕΦΑ, αφετέρου για το Μητρώο. Τι εξυπηρετεί η υποβολή στην ίδια φορολογική αρχή των ίδιων δεδομένων σε δύο διαφορετικές πλατφόρμες; Κατά τη γνώμη μας, μετά τη λειτουργία του Μητρώου Πραγματικών Δικαιούχων και εφόσον δεν συνεισφέρει στα δημόσια έσοδα, ο ΕΦΑ δεν έχει λόγο ύπαρξης.
  
  
• Επέκταση των φορολογικών κινήτρων του ναυτιλιακού νόμου 27/75 σε περισσότερες ναυτιλιακές επιχειρήσεις και τους μετόχους τους. Τα φορολογικά πλεονεκτήματα και οι απαλλαγές που προβλέπονταν μέχρι σήμερα για τις πλοιοκτήτριες εταιρείες επεκτείνονται και στις αλλοδαπές ναυλώτριες εταιρείες γυμνού πλοίου (bareboat charterers) και μισθώτριες εταιρείες πλοίων υπό χρηματοδοτική μίσθωση (ship lessees), καθώς και στους μετόχους τους. Ειδικότερα, εφόσον η διαχείριση ή εκμετάλλευση των πλοίων ανατίθεται σε γραφεία εγκατεστημένα στην Ελλάδα, οφείλεται μόνο φόρος χωρητικότητας (tonnage tax). Τα φυσικά πρόσωπα-μέτοχοι των εν λόγω επιχειρήσεων απαλλάσσονται από το φόρο εισοδήματος για τα ποσά που λαμβάνουν με τη μορφή διανομής καθαρών κερδών ή μερισμάτων καθώς και από κάθε φόρο που προκύπτει από τη μεταβίβαση μετοχών ή μεριδίων των εν λόγω εταιρειών. Σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση του νομοσχεδίου, σκοπός των εν λόγω διατάξεων είναι η παροχή κινήτρων και σε άλλες μορφές ναυτιλιακών επιχειρήσεων, πέραν των πλοιοκτητριών, για εγκατάσταση γραφείων ή υποκαταστημάτων στην Ελλάδα, προκειμένου να εισρεύσει στη χώρα συνάλλαγμα, να δημιουργηθούν θέσεις εργασίας και να αυξηθεί η ανταγωνιστικότητα της χώρας.
  
  
• Βραχυχρόνιες Μισθώσεις τύπου Airbnb. Πρόστιμα ύψους από 5.000 ως 100.000 € προβλέπονται  για παράβαση υποχρεώσεων συμμόρφωσης σε αιτήματα παροχής στοιχείων από τα εμπλεκόμενα πρόσωπα στην οικονομία διαμοιρασμού. Ο πάροχος υπηρεσιών διαδικτύου, ο διαχειριστής  ψηφιακής  πλατφόρμας οικονομίας διαμοιρασμού, ο  πωλητής, αλλά και οποιοσδήποτε  τρίτος (π.χ. ο ενοικιαστής) υποχρεούνται να συμμορφώνονται σε αιτήματα της φορολογικής διοίκησης για παροχή στοιχείων ταυτοποίησης και φορολογικής υποχρέωσης των πωλητών, διαφορετικά υπόκεινται σε κυρώσεις και πρόστιμα. Συγκεκριμένα, προβλέπεται διακοπή της πρόσβασης στην πλατφόρμα από τον πάροχο, σε περίπτωση μη ανταπόκρισης του διαχειριστή. Αν ο πάροχος δεν διακόπτει την πρόσβαση  ή δεν παρέχει στοιχεία,  τότε υπόκειται σε πρόστιμο. Εκτός από τον πάροχο, αν δεν παρέχονται στοιχεία από οποιοδήποτε άλλο εμπλεκόμενο στη μίσθωση πρόσωπο, τότε αυτό υπόκειται επίσης σε πρόστιμο.

Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με φορολογικά θέματα, μπορείτε να επικοινωνήσετε με το τμήμα Tax & Outsourcing της Grant Thornton στο email: tax@gr.gt.com