Φοροδοξίες, 12.03.16

Γνωρίζετε ότι...

• Απαλλάσσεται από τον φόρο εισοδήματος η υπεραξία που προκύπτει από τη μεταβίβαση ημεδαπών εταιρικών ομολόγων του ν. 3156/2003, καθόσον οι διατάξεις αυτές ως ειδικότερες κατισχύουν του άρθρου 42 του ν. 4172/2013. Της ίδιας απαλλαγής τυγχάνουν και τα εταιρικά ομόλογα που έχουν εκδοθεί από εταιρείες κράτους του ΕΟΧ/ΕΖΕΣ. Δεδομένου πως η υπεραξία απαλλάσσεται από τον φόρο, η ζημία που μπορεί να προκύψει από εταιρικά ομόλογα δεν μπορεί να συμψηφιστεί με κέρδη από μεταβίβαση τίτλων που φορολογούνται. Ετσι, εάν την ίδια χρονιά φυσικό πρόσωπο έχει ζημία από μεταβίβαση εταιρικών ομολόγων και κέρδη από υπεραξία μεταβίβασης μη εισηγμένων μετοχών, η υπεραξία θα φορολογηθεί κανονικά.
• Απαλλάσσεται από τον φόρο η υπεραξία που αποκτά κάτοικος εξωτερικού από την πώληση τίτλων ημεδαπών εταιρειών, εφόσον κατοικεί σε χώρα που έχει συνάψει Σύμβαση Αποφυγής Διπλής Φορολογίας με την Ελλάδα. Η απαλλαγή όμως δεν καταλαμβάνει την εισφορά αλληλεγγύης (που αυτή τη στιγμή ανέρχεται σε ποσοστό έως 8%). Κατά συνέπεια, αυτή η αφορολόγητη υπεραξία πρέπει να δηλωθεί στον κωδικό 659 της δήλωσης, προκειμένου να υπαχθεί στην ειδική εισφορά αλληλεγγύης.
• Εάν επιχείρηση χορηγήσει δάνειο σε εργαζόμενό της χωρίς έγγραφη συμφωνία, το σύνολο του κεφαλαίου θεωρείται παροχή σε είδος και φορολογείται σαν εισόδημα από μισθωτή εργασία. Εφόσον υφίσταται γραπτή συμφωνία, παροχή σε είδος θεωρείται μόνο η τυχόν διαφορά μεταξύ του επιτοκίου δανεισμού με το μέσο επιτόκιο αγοράς. Σημειωτέον ότι προκαταβολή μισθών άνω των 3 μηνών επίσης θεωρείται δάνειο.
• Δεν είναι δυνατή η προσφυγή στα διοικητικά δικαστήρια κατά πράξης των φορολογικών αρχών χωρίς να προηγηθεί η διαδικασία της ενδικοφανούς προσφυγής.
• 9.267 φορολογικές υποθέσεις εξετάσθηκαν το 2015 από τη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών (ΔΕΔ). Από αυτές: 470 αποφάσεις έκαναν δεκτή την ενδικοφανή προσφυγή εν όλω ή εν μέρει, 4.593 αποφάσεις απέρριψαν ρητώς την προσφυγή, ενώ για 4.204 προσφυγές απορρίφθηκαν σιωπηρώς γιατί εξέπνευσε η προβλεπόμενη από τον νόμο προθεσμία εξέτασης.Στα ίδια περίπου ποσοστά κινήθηκαν οι αποφάσεις της ΔΕΔ το πρώτο δίμηνο του 2016, ήτοι 5% των ενδικοφανών προσφυγών έγιναν δεκτές, 50% ρητά απορριπτικές και 45% σιωπηρά απορριπτικές.
• Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε απόφασή της, που κοινοποιήθηκε στον Ελληνα υπουργό Εξωτερικών τον Δεκέμβριο του 2015, θεωρεί, μεταξύ άλλων, ότι τα ναυτιλιακά μερίσματα, όπως επίσης και το κέρδος που προκύπτει από την πώληση μετοχών ναυτιλιακών εταιρειών ελληνικών συμφερόντων κακώς απαλλάσσονται του φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων.
• Η Επιτροπή θεωρεί ότι οι σχετικές φοροαπαλλαγές της ελληνικής νομοθεσίας αποτελούν κρατική ενίσχυση που έρχεται σε αντίθεση με το Ευρωπαϊκό Δίκαιο γιατί τα συγκεκριμένα έσοδα δεν προέρχονται από ναυτιλιακές αλλά από επενδυτικές δραστηριότητες. Ενώ το γεγονός ότι υπόκεινται σε ειδική εισφορά αλληλεγγύης δεν αποτελεί αντιστάθμισμα γιατί είναι προσωρινό μέτρο. Υπό την ίδια αντίληψη και η απαλλαγή των μετοχών ναυτιλιακών εταιρειών από τον φόρο κληρονομιάς αποτελεί κρατική ενίσχυση ασυμβίβαστη με την ευρωπαϊκή νομοθεσία, καθόσον και η κληρονομιά μετοχών σε ναυτιλιακές εταιρείες δεν αποτελεί εισόδημα από ναυτιλιακές δραστηριότητες.
• Οι ελληνικές αρχές οφείλουν, σύμφωνα με την απόφαση, να εγκρίνουν τις απαραίτητες τροποποιήσεις της ελληνικής νομοθεσίας μέσα σε 24 μήνες από την παραλαβή της απόφασης της Επιτροπής και να προχωρήσουν στην κατάργηση των εν λόγω φοροαπαλλαγών το αργότερο από την 1η Ιανουαρίου 2019.
• Η Ελλάδα πρέπει να απαντήσει εγγράφως εντός δύο μηνών στην Επιτροπή ότι αποδέχεται ανεπιφύλακτα και κατηγορηματικά την απόφαση στο σύνολό της, διαφορετικά η Επιτροπή ή κάθε άλλο ενδιαφερόμενο κράτος θα μπορεί να προσφύγει απευθείας στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ενωσης κατά της Ελλάδος.
• Ανώνυμη εταιρεία μπορεί να προβεί σε ανομοιόμορφη μείωση του μετοχικού της κεφαλαίου με ακύρωση μετοχών που ανήκουν σε ορισμένους μόνο εκ των μετόχων της. Σε αυτήν την περίπτωση απαιτείται ομόφωνη απόφαση των μετόχων για λόγους προστασίας τόσο αυτών που αποχωρούν, όσο και των υπολοίπων. Ανομοιόμορφη μείωση με ακύρωση μπορεί να γίνει και μονομερώς από την εταιρεία, εφόσον υπάρχει σχετική πρόβλεψη στο ιδρυτικό καταστατικό ή με τη συναίνεση των θιγόμενων μετόχων.
• Μείωση μετοχικού κεφαλαίου ανώνυμης εταιρείας δύναται να γίνει και με αυτούσια καταβολή σε είδος στους μετόχους, αντί χρημάτων, έστω και ελλείψει ρητής νομοθετικής πρόβλεψης. Θα πρέπει, ωστόσο, να γίνεται προηγούμενη αποτίμηση της αξίας των περιουσιακών στοιχείων που απομακρύνονται από την εταιρεία. Η διαδικασία της αποτίμησης είναι η ίδια που προβλέπεται για τις εισφορές σε περίπτωση αύξησης μετοχικού κεφαλαίου.
• Κατά το στάδιο της εκκαθάρισης μιας ανώνυμης εταιρείας, οι εκκαθαριστές δεν μπορούν να διανείμουν αυτούσια περιουσιακά στοιχεία της εταιρείας στους μετόχους χωρίς να έχει προηγηθεί ρευστοποίηση της εταιρικής περιουσίας. Αντίστοιχα, αυτούσια διανομή δεν νοείται ούτε για την ικανοποίηση πιστωτή της εταιρείας.
• Σε περίπτωση έκδοσης εταιρικών μεριδίων ΕΠΕ υπέρ το άρτιο, στον φόρο συγκέντρωσης κεφαλαίου υπάγεται τόσο η ονομαστική τιμή διάθεσης του μεριδίου, όσο και η υπέρ το άρτιο διαφορά.

Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με φορολογικά θέματα, μπορείτε να επικοινωνήσετε με το τμήμα Tax & Outsourcing της Grant Thornton στο email: tax@gr.gt.com