Όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ όφειλαν να συμμορφωθούν με την οδηγία για τον Πυλώνα 2 έως τις 31 Δεκεμβρίου 2023 και να κοινοποιήσουν άμεσα το κείμενο των εν λόγω μέτρων στην Επιτροπή. Η μεταφορά της οδηγίας στο εθνικό δίκαιο κρίθηκε καίριας σημασίας για την αποτελεσματική εφαρμογή του Πυλώνα 2 στην Ένωση. Υπενθυμίζεται ότι με βάση την οδηγία, τόσο οι πολυεθνικοί όμιλοι επιχειρήσεων όσο και οι ημεδαποί όμιλοι μεγάλης κλίμακας με ετήσιο κύκλο εργασιών πάνω από 750 εκατομμύρια ευρώ θα πρέπει υποχρεωτικά να φορολογούνται με ελάχιστο πραγματικό φορολογικό συντελεστή 15% σε κάθε χώρα που έχουν εγκατεστημένη εταιρία.
Η έκτακτη εισφορά στα υπερκέρδη των παραγωγών ηλεκτρικής ενέργειας επιβλήθηκε το 2022 με εθνική νομοθετική πρωτοβουλία βασισμένη στην εργαλειοθήκη προτεινόμενων μέτρων από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή (REPowerEU) για τη διασφάλιση της ενεργειακής ασφάλειας και τη μείωση του ενεργειακού κόστους για τους καταναλωτές. Η εν λόγω εισφορά αντιστοιχεί στο 90% επί της θετικής διαφοράς του Μεικτού Περιθωρίου Κέρδους κάθε μονάδας παραγωγής και για κάθε έναν από τους μήνες της περιόδου από 1.10.2021 έως και 30.6.2022 σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του προηγουμένου έτους. Σε σχετική υπόθεση ενώπιόν του, το Συμβούλιο της Επικρατείας έκρινε ότι η ανωτέρω εισφορά δεν συνιστά φόρο, αποτελούσα ένα οικονομικής φύσης μέτρο προς διασφάλιση της εύρυθμης λειτουργίας της ελληνικής αγοράς ενέργειας, ενώ δεν αντίκειται στην έννοια της προστασίας της περιουσίας του ελληνικού Συντάγματος και της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου. Το δικαστήριο θεωρεί ότι παραγωγός διατηρεί, μετά την επιβολή της έκτακτης εισφοράς, όχι μόνο την αναμενόμενη κερδοφορία αλλά και μέρος της απρόβλεπτης αύξησής της (υπερκέρδοι) και αφετέρου, αυτή επιβλήθηκε για λόγους δημοσίου συμφέροντος προς αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης. Η έκτακτη εισφορά κρίθηκε επίσης ως συμβατή με τις ευρωπαϊκές κατευθυντήριες γραμμές και το ενωσιακό δίκαιο για τη λειτουργία της αγοράς ενέργειας, μεταξύ αυτών και με τον Κανονισμό ΕΕ 2022/1854 (ΣτΕ 185/2024).
Με πρόσφατη απόφαση του το Συμβουλίου της Επικρατείας έκρινε ότι οι επιχειρήσεις - εκμισθωτές δεν δικαιούνται αποζημίωση για τις απώλειες ενοικίων που υπέστησαν λόγω της υποχρεωτικής μείωσης μισθωμάτων που επιβλήθηκε κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19. Τα μέτρα αυτά, τα οποία εφαρμόστηκαν για την ανακούφιση των ενοικιαστών, προέβλεπαν μείωση ενοικίου κατά 40% έως 100% για συγκεκριμένους μήνες. Παρά τους ισχυρισμούς των εκμισθωτών για περιουσιακή και ηθική βλάβη, το δικαστήριο έκρινε ότι οι ζημίες δεν προκλήθηκαν άμεσα από τις ίδιες τις νομοθετικές ρυθμίσεις, αλλά από την αλλαγή στη συμπεριφορά των ενοικιαστών που ακολούθησαν τις προβλέψεις των νόμων αυτών. Ως εκ τούτου, απορρίφθηκαν οι αξιώσεις των εκμισθωτών κατά του Ελληνικού Δημοσίου λόγω έλλειψης νομικής βάσης. Η απόφαση αυτή υπογραμμίζει την ανάγκη εξισορρόπησης του δημόσιου συμφέροντος σε περιόδους κρίσης με τις ιδιωτικές συμβατικές σχέσεις (ΣτΕ 704/2024).
Ωστόσο, πριν από την αντικατάσταση του τέλους χαρτοσήμου από το ψηφιακό τέλος, τόσο η ΔΕΔ όσο και το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) είχαν αποφανθεί ότι οι εγγράφως καταρτιζόμενες συμβάσεις χρησιδανείου υπόκεινται σε τέλος χαρτοσήμου. Συγκεκριμένα, η νομολογία του ΣτΕ ορίζει ότι η παραχώρηση χρήσης εξοπλισμού, όπως ψυγεία, από εταιρίες σε πελάτες χωρίς αντάλλαγμα και για αόριστη χρονική διάρκεια, συνιστά σύμβαση χρησιδανείου, η οποία υπόκειται σε τέλος χαρτοσήμου 2,4% επί της αξίας των παραχωρούμενων αγαθών. Επιπλέον, η ΔΕΔ σε πιο πρόσφατη απόφασή της επαναλαμβάνει ότι το χρησιδάνειο εμπίπτει στις διατάξεις περί τελών χαρτοσήμου, καθώς θεωρείται σύμβαση που δημιουργεί φορολογικές υποχρεώσεις, παρόλο που δεν υπάρχει χρηματικό αντάλλαγμα. Αν και οι συμβάσεις χρησιδανείου εξαιρούνται από το Ψηφιακό Τέλος Συναλλαγής από 1η Δεκεμβρίου, εξακολουθούν να υπόκεινται σε τέλος χαρτοσήμου μέχρι την 31η Νοεμβρίου 2024.
Εγγραφείτε στις ενημερώσεις μας
