Φοροδοξίες, 19.02.2017

Γνωρίζετε ότι...

• Παρατάσεις Παραγραφών: Αποκρυσταλλώνεται η νομολογία των Διοικητικών Δικαστηρίων σχετικά με το ζήτημα των παρατάσεων των παραγραφών του δικαιώματος του Δημοσίου να επιβάλλει φόρο. Το Διοικητικό Εφετείο Αθηνών (3578/2016) έκρινε ότι, με βάση την αρχή της ασφάλειας δικαίου καθώς και την αρχή της σαφήνειας και προβλεπτικότητας των παραγραφών, το δικαίωμα του Δημοσίου να ελέγξει βάσει συμπληρωματικών στοιχείων τη χρήση 2000 παραγράφηκε στις 1.1.2012. Γενικότερα, το Δικαστήριο συμπέρανε ότι οι διατάξεις του ν. 4002/2011 και του ν. 4098/2012 δεν καταλαμβάνουν περίπτωση παραγραφής που είχε ήδη παραταθεί με προηγούμενο νόμο, εφόσον δεν διευκρινίζεται σε αυτές με σαφή και επαρκώς προβλέψιμο τρόπο ότι αφορούν όχι μόνο σε παραγραφές που έληγαν το πρώτον, αλλά και σε περιπτώσεις προθεσμιών που είχαν ήδη παραταθεί.
• Οδηγία Μητρικών-Θυγατρικών: Δεν εφαρμόζονται οι φοροαπαλλαγές της Οδηγίας Μητρικών-Θυγατρικών στις περιπτώσεις υβριδικών/συμμετοχικών δανείων, το εισόδημα από τα οποία θεωρείται σε μία χώρα ως (εκπιπτόμενος) τόκος και στην άλλη ως (κατά κανόνα αφορολόγητο) μέρισμα. Συνεπώς, σε τέτοιες περιπτώσεις, θα πρέπει να εξετάζεται ενδελεχώς τόσο η φύση του συγκεκριμένου συμμετοχικού δανείου όσο και η αντιμετώπιση του εισοδήματος, προκειμένου να εφαρμοστεί παρακρατούμενος φόρος στην Ελλάδα (ΠΟΛ 1181/2016).
• Οδηγία Μητρικών-Θυγατρικών: Οι φοροαπαλλαγές της Οδηγίας Μητρικών-Θυγατρικών δεν εφαρμόζονται επιπλέον όταν προκύπτει επιθετικός φορολογικός σχεδιασμός με σκοπό την φοροαποφυγή. Τέτοια τεχνητή διευθέτηση ενδέχεται να θεωρηθεί η μεταβίβαση μετοχών εταιρείας με έδρα σε Τρίτη Χώρα, από Ελληνική εταιρεία προς θυγατρική της με έδρα εντός Ε.Ε., όταν τα μερίσματα που αποκτώνται τυγχάνουν ευνοϊκότερης φορολόγησης, λόγω Σύμβασης Αποφυγής Διπλής Φορολογίας (Σ.Α.Δ.Φ.). Η φορολογική αρχή θα πρέπει να εξετάσει κατά πόσον η σύμβαση μεταβίβασης των μετοχών είναι «γνήσια». Εφόσον υπάρχει ρήτρα επαναγοράς υφίσταται σαφής ένδειξη ότι η συναλλαγή όντως δεν είναι «γνήσια». Αντίστοιχα, όταν μετοχές ελληνικής εταιρείας μεταβιβάζονται από μία εταιρεία με έδρα σε Τρίτη Χώρα προς μία θυγατρική της με έδρα εντός Ε.Ε. για την εφαρμογή ευνοϊκότερης φορολόγησης (λόγω Σ.Α.Δ.Φ.) και πάλι πρέπει να διερευνηθεί κατά πόσον η συγκεκριμένη συναλλαγή είναι «γνήσια». Εφόσον η εταιρεία με έδρα σε Τρίτη Χώρα δεν έχει υπόσταση αλλά αποτελεί «εταιρεία γραμματοκιβωτίου», η παραπάνω συναλλαγή θα θεωρηθεί ως «μη γνήσια».
• Συντελεστής Φ.Π.Α. στα ακίνητα: Δεν είναι δυνατή η υπαγωγή των νεόδμητων ακινήτων στον μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ στο πλαίσιο της προσπάθειας ανάκαμψης του σχετικού κλάδου της οικονομίας, σύμφωνα με πρόσφατη ανακοίνωση του Υπουργού Οικονομικών.  Η απαρίθμηση των αγαθών και υπηρεσιών για τα οποία τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. έχουν τη δυνατότητα να  εφαρμόζουν μειωμένο συντελεστή Φ.Π.Α. είναι δεσμευτική για την Ελλάδα και δεν περιλαμβάνει τα ακίνητα.  Από την άλλη, υπενθυμίζεται ότι προβλέπεται πλήρης απαλλαγή από τον ΦΠΑ για την παράδοση πρώτης κατοικίας.
• Φορολογία στην Ελβετία: Καταψηφίστηκε το νομοσχέδιο για την εταιρική φορολογική μεταρρύθμιση (“Corporate Tax Reform III”) μετά από δημοψήφισμα που διεξήχθη στις 12 Φεβρουαρίου 2017 στην Ελβετία. Το συγκεκριμένο νομοσχέδιο προέβλεπε την κατάργηση του προνομιακού φορολογικού καθεστώτος που ισχύει σήμερα για εταιρείες συμμετοχών, κατοικίας ή σύνθετες εταιρείες με έδρα την Ελβετία (“Holding, Domiciliary and Mixed Company Tax Regimes”) και τη θέση σε εφαρμογή ενός νέου συστήματος διεθνώς αποδεκτών κανόνων. Η μεταρρύθμιση αυτή είχε κριθεί απαραίτητη στο πλαίσιο εναρμόνισης του φορολογικού συστήματος της χώρας με τις Οδηγίες του ΟΟΣΑ και τις δράσεις για την αντιμετώπιση του κινδύνου διάβρωσης της φορολογικής βάσης και μεταφοράς κερδών (Σχέδιο Δράσης «BEPS»).  Η εφαρμογή του νέου φορολογικού συστήματος είχε προγραμματιστεί για την 1^η Ιανουαρίου του 2019. Αναμένεται τώρα να κατατεθεί τροποποιημένο νομοσχέδιο για τη μεταρρύθμιση στον φορολογικό τομέα.
• Μειώσεις φόρου λόγω τέκνων: Στην περίπτωση έγγαμων συζύγων, τις μειώσεις φόρου λόγω εξαρτώμενων τέκνων δικαιούνται και οι δύο σύζυγοι, εφόσον αυτοί είναι μισθωτοί, ή ο ένας εκ των δύο συζύγων που έχει την ιδιότητα του μισθωτού. Στην περίπτωση διαζευγμένων συζύγων, τις μειώσεις φόρου λόγω εξαρτώμενων τέκνων δικαιούται μόνος εκείνος που έχει την επιμέλεια, εφόσον φυσικά είναι μισθωτός.
• Βασικοί Μισθοί στα κράτη μέλη της .Ε.Ε: Μεγάλες διαφορές στο βασικό μισθό παρατηρούνται εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι οποίες μπορούν να εντοπιστούν και με κριτήριο τη γεωγραφική θέση. Από τα 22 κράτη-μέλη που έχουν κατώτατο βασικό μισθό, οι μισθοί κυμαίνονται ως εξής: α) σε 10 κράτη, τα οποία βρίσκονται στην ανατολική Ευρώπη, κυμαίνονται σε ποσά χαμηλότερα των 500 €, με κατώτατο τον βασικό μισθό της Βουλγαρίας στα 235 €, β) σε 5 κράτη, τα οποία βρίσκονται στην νότια Ευρώπη, κυμαίνονται μεταξύ των 500 και των 1000 €, συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας στα 586 €, και γ) σε 7 κράτη, τα οποία βρίσκονται στη δυτική και βόρεια Ευρώπη, κυμαίνονται σε ποσά άνω των 1000 €, με ανώτατο όριο αυτό του Λουξεμβούργου σε 1.999 €. Ωστόσο, οι διαφορές αυτές μειώνονται αν ληφθούν υπόψη και οι διαφορές του κόστους ζωής στο εκάστοτε κράτος (Ισοτιμία Αγοραστικής Δύναμης).
• Μείωση βασικού μισθού: Μείωση κατά 14% του βασικού μισθού παρατηρήθηκε στην Ελλάδα σε σύγκριση με το 2008. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, η Ελλάδα είναι το μοναδικό από τα 22 κράτη-μέλη όπου παρατηρήθηκε μείωση τα τελευταία 9 χρόνια. Αντιθέτως, σε Βουλγαρία και Ρουμανία ο βασικός μισθός διπλασιάστηκε, ενώ σε Εσθονία, Λετονία και Λιθουανία σημειώθηκαν αυξήσεις 64-69%.
• Νομολογία ΔΕΕ για το σύστημα VIES: Διοίκηση ενός κράτους-μέλους της Ε.Ε. δεν μπορεί να αρνείται την απαλλαγή από τον ΦΠΑ ενδοκοινοτικής παραδόσεως για τον λόγο και μόνον ότι, κατά τον χρόνο της παραδόσεως, ο αποκτών δεν είναι εγγεγραμμένος στο σύστημα VIES και δεν υπόκειται σε καθεστώς φορολογήσεως των ενδοκοινοτικών αποκτήσεων. Το παραπάνω ισχύει εφόσον δεν υφίσταται καμία σοβαρή ένδειξη για ύπαρξη φοροδιαφυγής, ενώ παράλληλα αποδεικνύεται ότι πληρούνται οι ουσιαστικές προϋποθέσεις για την απαλλαγή (Euro Tyre BV, C-21/16).
• Ενισχύσεις για την απασχόληση: Ενισχύσεις προβλέπονται για την πρόσληψη εργαζομένων σε μειονεκτική ή ιδιαιτέρως μειονεκτική θέση, με τη μορφή επιδότησης μισθού. Η ενίσχυση θα φτάνει έως το 50% της επιλέξιμης δαπάνης, δηλαδή των μισθολογικών δαπανών για περίοδο έως 12 μήνες, ή για 24 μήνες, αν ο εργαζόμενος τελεί σε ιδιαίτερα μειονεκτική θέση. Ο εργαζόμενος θα πρέπει να απασχολείται συνεχώς για την ελάχιστη περίοδο που ορίζεται βάσει εργατικού δικαίου. Επιπλέον, η πρόσληψη πρέπει είτε να αποτελεί καθαρή αύξηση του αριθμού των εργαζομένων της επιχείρησης είτε να μην προκύπτει από κατάργηση θέσης εργασίας. Σε μειονεκτική θέση τελεί εργαζόμενος ο οποίος δεν είχε κανονική αμειβόμενη απασχόληση κατά τους προηγούμενους 6 μήνες, ή είναι ηλικίας μεταξύ 15 και 24 ετών, ή άνω των 50 ετών, ή δεν έχει ακόμη συμπληρώσει δύο έτη από την ολοκλήρωση εκπαίδευσης, με πλήρες ωράριο και δεν είχε προηγούμενη κανονική αμειβόμενη απασχόληση. Σε ιδιαιτέρως μειονεκτική θέση βρίσκεται εργαζόμενος ο οποίος δεν έχει κανονική αμειβόμενη απασχόληση επί τουλάχιστον 24 μήνες, ή δεν έχει κανονική αμειβόμενη απασχόληση επί τουλάχιστον 12 μήνες και ανήκει σε κάποιες από τις κατηγορίες του «εργαζομένου σε μειονεκτική θέση».

Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με φορολογικά θέματα, μπορείτε να επικοινωνήσετε με το τμήμα Tax & Outsourcing της Grant Thornton στο email: tax@gr.gt.com