• Με την πάροδο 18μήνου από την έκδοση του φορολογικού πιστοποιητικού «χωρίς επιφύλαξη με θέματα έμφασης» παραγράφεται, κατ’ αρχήν, το δικαίωμα του Δημοσίου να προβεί σε φορολογικό έλεγχο για χρήσεις έως 31.12.2013. Ειδικότερα, η ΔΕΔ δέχτηκε ότι οι χρήσεις έως το 2013 θεωρούνται περαιωμένες εφόσον η ελεγχόμενη επιχείρηση είχε λάβει φορολογικό πιστοποιητικό χωρίς επιφύλαξη, συμπεριλαμβανομένου του ανεπιφύλακτου πιστοποιητικού με θέματα έμφασης, έχουν παρέλθει 18 μήνες από την υποβολή του πιστοποιητικού και ο έλεγχος από τις φορολογικές αρχές λαμβάνει χώρα ακριβώς για τα θέματα στα οποία τέθηκε η έμφαση, δηλαδή, χωρίς να υπάρχουν ενδείξεις για βαρύτερες παραβάσεις που προβλέπει ειδικά ο νόμος. Σε αυτή την περίπτωση, ο φορολογικός έλεγχος που διενεργείται μετά την πάροδο της 18μηνης προθεσμίας είναι μη νόμιμος καθότι το σχετικό δικαίωμα του Δημοσίου έχει παραγραφεί. Υπενθυμίζεται ότι η εν λόγω απόφαση της ΔΕΔ στηρίζεται στο σκεπτικό της πρόσφατης απόφασης του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ 320/2020) στο πλαίσιο πιλοτικής δίκης σχετικά με τα φορολογικά πιστοποιητικά «χωρίς επιφύλαξη». Η ΔΕΔ, με την απόφασή της αυτή επεκτείνει ορθά την ίδια μεταχείριση και στα φορολογικά πιστοποιητικά «χωρίς επιφύλαξη με θέματα έμφασης», συμβάλλοντας σημαντικά στην επίλυση ενός ζητήματος που αφορά πολλές επιχειρήσεις αλλά και ελεγκτικά γραφεία καθώς και στην αποσυμφόρηση της διοικητικής δικαιοσύνης (ΔΕΔ 1247/2020).
• Επιστρέφεται ο ΦΠΑ που καταβλήθηκε για απαιτήσεις που έχουν καταστεί οριστικά ανείσπρακτες, λόγω πτώχευσης επιχείρησης. Ειδικότερα, η ΔΕΔ έκρινε ότι ο Φ.Π.Α. που κατέβαλε προμηθεύτρια εταιρεία για απαιτήσεις της που διαγράφηκαν οριστικά και δεν πρόκειται να εισπραχθούν, λόγω πτώχευσης του πελάτη της, οφείλει να της επιστραφεί από το Δημόσιο. Κι αυτό διότι, η φορολογική αρχή δε μπορεί να εισπράξει Φ.Π.Α. επί ποσού μεγαλύτερου από εκείνο που έχει εισπράξει στο πλαίσιο αυτό η ίδια η επιχείρηση, όπως προκύπτει από την ερμηνεία του Κώδικα Φ.Π.Α. υπό το φως των θεμελιωδών αρχών του δικαίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στην ίδια κρίση έχει καταλήξει ήδη με πρόσφατη απόφασή του και το Διοικητικό Πρωτοδικείο Αθηνών (ΔΠΑ 3483/2020). Τόσο η απόφαση της ΔΕΔ όσο και εκείνη και του Πρωτοδικείου στηρίζονται στο σκεπτικό της γνωστής απόφασης 355/2019 του Συμβουλίου της Επικρατείας, για την επιστροφή ΦΠΑ επί οριστικά ανείσπρακτων απαιτήσεων, λόγω υπαγωγής επιχείρησης στη διαδικασία εξυγίανσης. Στην ουσία, η ίδια νομική μεταχείριση επεκτείνεται και στην περίπτωση της πτώχευσης, ανοίγοντας το δρόμο σε πολλές επιχειρήσεις να διεκδικήσουν την επιστροφή του ΦΠΑ, υπό την επιφύλαξη της παραγραφής της αξίωσής τους αυτής (ΔΕΔ 1233/2020).
• Πρόστιμο ίσο με το 15% του τζίρου προβλέπεται για παραβάσεις σχετικά με την μη τήρηση λογιστικών αρχείων (βιβλίων). Ειδικότερα, σύμφωνα με νέα διάταξη του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας, εάν κατά τον φορολογικό έλεγχο διαπιστωθεί ότι η επιχείρηση δεν τηρεί τα προβλεπόμενα λογιστικά αρχεία, επιβάλλεται, για κάθε έτος για το οποίο διαπιστώνεται η παράβαση, πρόστιμο ίσο με το 15% επί των εσόδων της από επιχειρηματική δραστηριότητα, όπως αυτά προκύπτουν από τον μέσο όρο των δηλωθέντων εσόδων των τριών τελευταίων φορολογικών ετών. Το ελάχιστο ύψος του προστίμου είναι 10.000€ για τον υπόχρεο τήρησης απλογραφικών βιβλίων ενώ το ποσό αυτό ανέρχεται σε 30.000€ για τον υπόχρεο τήρησης διπλογραφικών βιβλίων. Ωστόσο, σε περίπτωση που η επιχείρηση δεν έχει υποβάλλει έστω και μία δήλωση φορολογίας εισοδήματος τα τελευταία τρία έτη ενώ είχε την σχετική υποχρέωση, τα ανωτέρω ποσά αναπροσαρμόζονται σε 30.000€ και 50.000€ αντίστοιχα. Μάλιστα, σημειώνεται ότι με βάση τις νέες διατάξεις, η μη ενημέρωση των βιβλίων και η μη επίδειξή τους κατόπιν πρόσκλησης εξομοιώνονται με την μη τήρηση βιβλίων (ν.4714/2020).
• Απόδοση Α.Φ.Μ. και έναρξη εργασιών μέσω βιντεοκλήσης με την υπηρεσία myAADElive: διευρύνονται οι κατηγορίες των δυνατών συναλλαγών των φορολογουμένων με τη φορολογική διοίκηση μέσω βιντεοκλήσης. Ειδικότερα, η δήλωση απόδοσης ΑΦΜ και έναρξης επιχειρηματικής δραστηριότητας μπορούν πλέον να πραγματοποιούνται και μέσω της υπηρεσίας myAADElive, εφόσον ο φορολογούμενος επιλέξει την εγγραφή ή και έναρξη στο φορολογικό μητρώο με τη διαδικασία αυτή. Με την εν λόγω υπηρεσία ο φορολογούμενος επικοινωνεί με τη φορολογική διοίκηση κατόπιν ραντεβού μέσω βιντεοκλήσης. Η συνομιλία βιντεοσκοπείται και το αρχείο παραμένει στη διάθεση της φορολογικής αρχής για λόγους απόδειξης του ελέγχου ταυτοπροσωπίας (απόφαση Α. 1188/2020).
• Από 1η Σεπτεμβρίου 2020 προσαυξάνεται κατά 100% η έκπτωση των δαπανών επιστημονικής και τεχνολογικής έρευνας από τα ακαθάριστα έσοδα. Παρά το γεγονός ότι η χώρα μας έχει διαγράψει ανοδική πορεία την τελευταία δεκαετία σε αυτό τον τομέα, οι δαπάνες επιστημονικής και τεχνολογικής έρευνας για το 2017 ανέρχονται σε 1,13% του Α.Ε.Π. την στιγμή που ο μέσος όρος των κρατών-μελών της Ε.Ε. για το ίδιο έτος ανέρχεται σε 2,07%. Προς τον σκοπό της ώθησης της ερευνητικής δραστηριότητας των επιχειρήσεων και της μετέπειτα δημιουργίας ποιοτικών θέσεων εργασίας, επιχειρείται η παροχή ευνοϊκότερων φορολογικών ρυθμίσεων για αυτού του είδους τις δαπάνες ενώ παράλληλα προκειμένου να επιταχυνθεί η διαδικασία ενώπιον της Γενικής Γραμματείας Έρευνας και Τεχνολογίας προβλέπεται η δυνατότητα υποβολής βεβαίωσης από ορκωτό ελεγκτή με την οποία πιστοποιείται η ορθότητα των λογιστικών εγγραφών.
