Φοροδοξίες, 29.07.2018

Γνωρίζετε ότι:

• Δεν αποτελούν ευαίσθητα και χρήζοντα αυξημένης προστασίας προσωπικά δεδομένα τα στοιχεία σχετικά με το υπόλοιπο και τις κινήσεις των τραπεζικών λογαριασμών των ελεγχόμενων για φοροδιαφυγή φορολογούμενων, σύμφωνα με πρόσφατη απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας. Συγκεκριμένα, το Συμβούλιο της Επικρατείας έκρινε ότι το δικαίωμα προστασίας του ιδιωτικού βίου του φορολογούμενου σταθμιζόμενο προς το επιτακτικό δημόσιο συμφέρον της ανάγκης διερεύνησης και καταστολής της φοροδιαφυγής, δεν απαιτεί να εξαρτάται η πρόσβαση του φορολογικού ελέγχου στις παραπάνω πληροφορίες από τη στοιχειοθέτηση εύλογης υπόνοιας διάπραξης φοροδιαφυγής εκ μέρους του φορολογούμενου. Εξάλλου, κατά το ΣτΕ απαίτηση περί τεκμηριωμένης υπόνοιας τέλεσης φοροδιαφυγής δεν προβλέπεται ούτε στον προϊσχύσαντα Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος. Η παραπάνω απόφαση αφορά σε υποθέσεις ελέγχου που ανάγονται σε έτη πριν την 1.1.2014 (ΣτΕ 173/2018).
  
  
• Η Φορολογική Διοίκηση δεσμεύεται από το φορολογικό απόρρητο κατά τη συλλογή και επεξεργασία στοιχείων για το υπόλοιπο και τις κινήσεις των τραπεζικών λογαριασμών των ελεγχόμενων φορολογούμενων. Επισημαίνεται ότι ως απόρρητα πρέπει να αντιμετωπίζονται όλα τα στοιχεία και οι πληροφορίες  που σχετίζονται με έναν φορολογούμενο, είτε αυτές αφορούν τις φορολογικές του υποχρεώσεις, είτε τη γενικότερη επαγγελματική ή οικονομική του δραστηριότητα.
  
  
• Υποχρεωτική είναι από 1.1.2014 και εφεξής η περιοδική διαβίβαση από τα τραπεζικά ιδρύματα στη Φορολογική Διοίκηση ηλεκτρονικών αρχείων με στοιχεία που αφορούν, μεταξύ άλλων, σε τόκους καταθέσεων και σε δεδομένα καταθετικών λογαριασμών ή/και λογαριασμών πληρωμών φυσικών προσώπων, οι οποίοι εμφανίζουν είτε συνολική ετήσια κίνηση χρέωσης, είτε συνολική ετήσια κίνηση πίστωσης, μεγαλύτερη των €100.000 (ΣτΕ 173/2018 και ΠΟΛ 1033/2014).
  
  
• Η αξίωση του φορολογουμένου για επιστροφή φόρου εισοδήματος, που έχει καταβάλει βάσει δήλωσής του, προϋποθέτει την ανάκληση της δήλωσης του. Η ανάκληση αυτή μπορεί να γίνει είτε εντός του οικονομικού έτους κατά το οποίο υποβλήθηκε η δήλωση είτε και μεταγενέστερα. Αν γίνει μεταγενέστερα η ανάκληση θα πρέπει να γίνει μέχρι το έτος εντός του οποίου είναι δυνατή η βεβαίωση του φόρου από τη φορολογική αρχή, δηλαδή εντός του πενταετούς χρόνου παραγραφής, εκτός αν οριστικοποιηθεί εν τω μεταξύ η φορολογική εγγραφή (ΣτΕ 1440/2018).
  
  
• Κοινοποίηση πράξης της Φορολογικής Διοίκησης με συστημένη επιστολή σε προηγούμενη λανθασμένη διεύθυνση του φορολογούμενου δεν θεωρείται άκυρη, εάν ο φορολογούμενος παρέλειψε να ενημερώσει τη Φορολογική Αρχή για την αλλαγή της κατοικίας του. Κοινοποίηση με παράδοση στα γραφεία μίας επιχείρησης θεωρείται ότι έχει διενεργηθεί νόμιμα είτε έγινε στο νόμιμο εκπρόσωπο της επιχείρησης είτε σε οποιοδήποτε άλλο υπάλληλο.
  
  
• Για την θεμελίωση ευθύνης στο πρόσωπο των διοικούντων ΑΕ ως προς τα χρέη της έναντι του Δημοσίου, η πάγια νομολογία «αρκείται» στην κτήση μιας εκ των ιδιοτήτων που προβλέπονται στην νομοθεσία, δίχως καν να εξετάζεται η ουσιαστική εμπλοκή στην διοίκηση της εταιρείας. Λόγω των στρεβλώσεων που έχει δημιουργήσει η παραπάνω «τυπολατρική» ερμηνεία της νομοθεσίας, υπενθυμίζουμε ότι προ μηνών έχει ανακοινωθεί από τον Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) πως επανεξετάζονται οι διατάξεις για την αλληλέγγυα ευθύνη διοικούντων νομικά πρόσωπα για την καταβολή φόρων.
  
  
• Ο αντιπρόεδρος του ΔΣ ανώνυμης εταιρείας ευθύνεται προσωπικώς και αλληλεγγύως  για την μη έγκαιρη καταβολή των φόρων και ασφαλιστικών εισφορών, όταν εν τοις πράγμασι είχε ενεργό συμμετοχή στη διοίκηση και γενικά στις υποθέσεις της εταιρείας. Αυτό συνέτρεχε, αναφορικά με τις φορολογικές υποχρεώσεις, σε περίπτωση που ο αντιπρόεδρος του ΔΣ της εταιρείας είχε οριστεί ότι θα εκπροσωπούσε και θα δέσμευε την εταιρεία με μόνη την υπογραφή του για κάθε συναλλαγή αυτής με τρίτους (Τριμελές Εφετείο Λάρισας 168/2017). Ομοίως, προσωπική ευθύνη συντρέχει για την καταβολή των ασφαλιστικών εισφορών έναντι του ΙΚΑ, όταν έχουν δοθεί στο πρόσωπο του αντιπροέδρου ΔΣ σχετικές εξουσίες εκπροσώπησης ενώ το ίδιο πρόσωπο έχει οριστεί αστικά και ποινικά υπεύθυνος για την καταβολή των οφειλόμενων στο ΙΚΑ ασφαλιστικών εισφορών (Γν. ΝΣΚ 712/2001).
  
  
• Δεν επιτρέπεται η αύξηση εταιρικού κεφαλαίου ΕΠΕ με κεφαλαιοποίηση υποχρέωσης που έχει η εταιρεία έναντι εταίρου ή τρίτου, σύμφωνα με ρητή απαγόρευση του νόμου περί ΕΠΕ.  Υποστηρίζεται ότι η παραπάνω απαγόρευση αφορά σε μονομερή συμψηφισμό εκ μέρους του εταίρου ή τρίτου που διατηρεί απαίτηση κατά της εταιρείας. Σε μια τέτοια περίπτωση, δεν υφίσταται κώλυμα εφόσον με τον συμψηφισμό αυτό δεν προσβάλλονται δικαιώματα εταίρων ή πιστωτών. Η συγκεκριμένη ασάφεια του νόμου δεν «διορθώθηκε» ούτε και με τις τελευταίες τροποποιήσεις του νόμου περί ΕΠΕ (ν. 4541/2018).

Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με φορολογικά θέματα, μπορείτε να επικοινωνήσετε με το τμήμα Tax & Outsourcing της Grant Thornton στο email: tax@gr.gt.com