Φοροδοξίες 04.03.2018

Γνωρίζετε ότι...

• Πρόσφατα ανακοινώθηκε από τον Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) ότι επανεξετάζονται οι διατάξεις για την αλληλέγγυα ευθύνη διοικούντων νομικά πρόσωπα για την καταβολή φόρων. Κατά γενική ομολογία, το ισχύον σύστημα φέρει αρκετές στρεβλώσεις, καθώς δεν λαμβάνεται υπόψιν κατά πόσον το συγκεκριμένο πρόσωπο πραγματικά ευθύνεται για τις πράξεις που καταλογίζονται στο νομικό πρόσωπο. Σε συνδυασμό με την αβεβαιότητα για την παραγραφή που επικρατούσε έως πρόσφατα, τα μέλη Διοικητικών Συμβουλίων πολύ συχνά έρχονται μετά από πολλά χρόνια αντιμέτωπα με σφάλματα προηγούμενων διοικήσεων.
  
  
• Αλληλέγγυα ευθύνη για μη καταβολή φόρων έχουν για τις χρήσεις που έληξαν μέχρι 31.12.2013 οι Διευθύνοντες Σύμβουλοι, οι Διευθυντές, οι Εκκαθαριστές και κάθε πρόσωπο εντεταλμένο στη Διοίκηση αυτών. Για τις χρήσεις που λήγουν μετά την 1.1.2014 αλληλέγγυα ευθύνη έχουν εκτός των παραπάνω προσώπων και οι Πρόεδροι των Διοικητικών Συμβουλίων, καθώς επίσης και οι μέτοχοι με ποσοστό άνω του 10%, μέχρι του ποσού των μερισμάτων που έλαβαν τη τριετία πριν από τη λύση της εταιρείας. Τα ίδια πρόσωπα, με εξαίρεση τους μετόχους, ευθύνονται και για τη μη καταβολή ασφαλιστικών εισφορών.
  
  
• Τα παραπάνω ισχύουν και για τους διαχειριστές των Ε.Π.Ε. και Ι.Κ.Ε. όπως επίσης και για τους ομόρρυθμους εταίρους και διαχειριστές των προσωπικών εταιρειών. Σε κάθε περίπτωση, τα μέτρα αυτά μπορούν να επιβληθούν και σε κάθε πρόσωπο εντεταλμένο από οποιαδήποτε αιτία στη διοίκηση ή διαχείριση ή εκπροσώπηση της εταιρείας.
  
  
• Το Δημόσιο έχει δικαίωμα να δεσμεύσει για τη διασφάλιση των συμφερόντων του το 50% των καταθέσεων και των μετρητών σε θυρίδες, καθώς επίσης και το σύνολο του μη χρηματικού περιεχομένου των θυρίδων, των αλληλεγγύως με την εταιρεία ευθυνόμενων προσώπων για οφειλόμενα ποσά φόρων μεγαλύτερα των €150.000.
  
  
• Η φύση της ευθύνης που προβλέπει ο νόμος για τα ως άνω πρόσωπα είναι αντικειμενική. Δεν απαιτείται δηλαδή με βάση το γράμμα του νόμου το συγκεκριμένο πρόσωπο που ασκεί διοίκηση να έχει επιδείξει λ.χ. αμέλεια κατά την άσκηση της διοίκησης για να θεωρηθεί αλληλεγγύως υπεύθυνος.
  
  
• Σύμφωνα με την νομολογία του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης ένα σύστημα αντικειμενικής αλληλέγγυας και εις ολόκληρον ευθύνης τρίτου προσώπου για απόδοση Φ.Π.Α., βαίνει πέραν του αναγκαίου ορίου για τη διασφάλιση των δικαιωμάτων του Δημοσίου και αντίκειται στην αρχή της αναλογικότητας (C-499/10). Πρέπει δηλαδή να συντρέχει τουλάχιστον κάποιου βαθμού υπαιτιότητα από το τρίτο πρόσωπο για να θεωρηθεί αλληλεγγύως υπεύθυνο. Η νομολογία αυτή έρχεται σε ευθεία αντίθεση με το καθεστώς αντικειμενικής ευθύνης που προβλέπει ο Κ.Φ.Δ. (όπως και παλαιότερα ο ν. 2238/1994), και υπερισχύει του εθνικού δικαίου, δεδομένου ότι το δίκαιο της Ε.Ε. είναι υπέρτερης νομικής ισχύος.
  
  
• Δεν υπάρχει αλληλέγγυα ευθύνη για τους διευθυντές, διαχειριστές, διευθύνοντες συμβούλους και εκκαθαριστές ως προς την πληρωμή του φόρου εισοδήματος κατά́ τη διάρκεια λειτουργίας του νομικού προσώπου. Κατά το χρονικό αυτό διάστημα, τα παραπάνω πρόσωπα ευθύνονται αποκλειστικά για την πληρωμή των παρακρατούμενων φόρων, του ΦΠΑ και των επιρριπτόμενων στην κατανάλωση φόρων. Αντιθέτως, δημιουργείται αλληλέγγυα ευθύνη για τον φόρο εισοδήματος κατά́ τον χρόνο διάλυσης ή συγχώνευσης του νομικού προσώπου (ΔΕΔ 3100/2016).
  
  
• Δεν φέρουν προσωπική και αλληλέγγυα ευθύνη για μη καταβολή φόρων από εταιρεία, η οποία απορροφήθηκε, οι διευθύνοντες σύμβουλοι, οι διευθυντές, και οι εκκαθαριστές της εταιρείας που την απορρόφησε. Συγκεκριμένα, σε περίπτωση βεβαίωσης φόρου εισοδήματος, παρακρατούμενου φόρου ή ΦΠΑ με εξωλογιστικό προσδιορισμό εξαιτίας της μη εμφάνισης των βιβλίων της απορροφηθείσας εταιρείας, ευθύνονται μεν οι διοικούντες της εταιρείας που απορροφήθηκε και η απορροφούσα εταιρεία, αλλά όχι οι διοικούντες της τελευταίας. Αδιάφορο είναι αν τα πρόσωπα αυτά ήταν εντεταλμένα στη διοίκηση πριν ή μετά από την ολοκλήρωση της συγχώνευσης. (ΓνΝΣΚ 181/2017)
  
  
• Εξαιρείται από το φορολογητέο εισόδημα μισθωτού η αποζημίωση για έξοδα κίνησης για παροχή μισθωτής εργασίας στην αλλοδαπή. Με πρόσφατη εγκύκλιο της ΑΑΔΕ διευκρινίζεται ότι οι αποζημιώσεις εξόδων κίνησης για παροχή μισθωτής εργασίας στην αλλοδαπή, δεν προσαυξάνουν το συνολικό δηλωθέν εισόδημα ημεδαπής υπό την προϋπόθεση ότι τα έξοδα αυτά αποδεικνύονται από νόμιμα παραστατικά και δεν συμπεριλαμβάνονται στις ετήσιες βεβαιώσεις αποδοχών της αλλοδαπής (ΔΕΑΦ 1021217 ΕΞ 2018).

Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με φορολογικά θέματα, μπορείτε να επικοινωνήσετε με το τμήμα Tax & Outsourcing της Grant Thornton στο email: tax@gr.gt.com