In touch with tax, No 14

Γνωρίζετε ότι...

Σε μια προσπάθεια κατευνασμού των κοινωνικών αντιδράσεων που προκάλεσαν τα εκκαθαριστικά του ΕΝΦΙΑ που άρχισαν να καταφτάνουν εν μέσω καλοκαιριού κατατέθηκε και ψηφίστηκε από τη Βουλή,  μέσα στην προηγούμενη εβδομάδα η τροπολογία  που συμπληρώνει και τροποποιεί τον ν.4223/2013 που αφορά στον Ενιαίο Φόρο Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝΦΙΑ) η οποία μεταξύ άλλων ορίζει ότι:

• Ο Γενικός Γραμματέας Δημοσίων Εσόδων με απόφαση του δύναται να καθορίσει τις περιπτώσεις ακινήτων που απαλλάσσονται ή έχουν έκπτωση  από τον ΕΝΦΙΑ.  Σύμφωνα και με τις ισχύουσες διατάξεις απαλλάσσονται, μεταξύ άλλων, από τον ΕΝΦΙΑ τα δικαιώματα στα ακίνητα που ανήκουν i) στο Δημόσιο, ii) στο Ταμείο Αξιοποίησης της Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (Τ.Α.Ι.ΠΕ.Δ), iii) στα νομικά πρόσωπα δημοσίου και ιδιωτικού δικαίου που εντάσσονται στους φορείς της Γενικής Κυβέρνησης, iv) σε ξένα κράτη εφόσον χρησιμοποιούνται για την εγκατάσταση πρεσβείας ή προξενείου.
• Παρέχεται απαλλαγή για τα οικόπεδα όπου υπάρχουν κτίρια που έχουν χαρακτηρισθεί ως ιστορικά διατηρητέα μνημεία ή έργα τέχνης.
• Απαλλάσσονται από τον ΕΝΦΙΑ για τα έτη 2014 και 2015 όλα τα κτίσματα μετά του αναλογούντος σε αυτά οικοπέδου που βρίσκονται στο νησί της Κεφαλονιάς καθώς και των νομών Φθιώτιδας και Φωκίδας που αποδεδειγμένα υπέστησαν ζημιά από τους σεισμούς του Ιανουαρίου 2014 και Αυγούστου 2013 αντίστοιχα  καθώς και τα ακίνητα που βρίσκονται εντός των ορίων των κηρυχθέντων ως πολεοδομικά ανενεργών του νομού Κοζάνης εφόσον δεν ηλεκτροδοτήθηκαν για όλο το 2013.
• Για τα ακίνητα που δεν ιδιοχρησιμοποιούν αποκλειστικά για την  εκπλήρωση μορφωτικού, εκπαιδευτικού, πολιτιστικού, αθλητικού, θρησκευτικού, φιλανθρωπικού ή κοινωφελούς σκοπού ή παραχωρούν δωρεάν στο Δημόσιο, τα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου που δεν εντάσσονται στους φορείς της γενικής κυβέρνησης ισχύει ο μειωμένος συντελεστής 2,5%ο αντί 5%ο όσων αφορά τον συμπληρωματικό φόρο.
• Εφόσον το οικόπεδο βρίσκεται σε περιοχή στην οποία δεν εφαρμόζεται το σύστημα αντικειμενικού προσδιορισμού αξίας ακινήτων, η αξία του θα επαναπροσδιοριστεί λαμβάνοντας υπόψη πως η τιμή ανά τ.μ δεν μπορεί να ξεπερνάει την τιμή ανά τ.μ η οποία ελήφθη υπόψη για τον υπολογισμό του φόρου ακίνητης περιουσίας φυσικών προσώπων του 2013.
• Το ποσό του ΕΝΦΙΑ θα μειωθεί στο 20% για όσους φορολογικούς κατοίκους Ελλάδος κατείχαν κενά μη ηλεκτροδοτούμενα κτίσματα καθ’όλη τη διάρκεια του 2013. Σημειώνεται πως στη ρύθμιση αυτή δεν περιλαμβάνονται σε καμία περίπτωση τα ημιτελή κτίσματα καθώς και τα ακίνητα που δεν έχουν ποτέ ηλεκτροδοτηθεί. Η διαδικασία χορήγησης της απαλλαγής θα καθοριστεί από τον Γενικό Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων.
• Η αναστολή πληρωμής του οφειλόμενου ΕΝΦΙΑ που χορηγείται σε νομικά πρόσωπα εφόσον σωρευτικά:
  • κατατεθεί εμπρόθεσμα η δήλωση,
  • ο συνολικός κύκλος εργασιών του νομικού προσώπου το προηγούμενο φορολογικό έτος σύμφωνα με τις διατάξεις του Κ.Φ.Ε δεν υπερβαίνει το δεκαπλάσιο του συνολικού φόρου και
  • ο συνολικός κύκλος εργασιών έχει παρουσιάσει μείωση άνω του 30% σε σχέση με το προηγούμενο προς αυτό φορολογικό έτος όπως προκύπτει μετά από έλεγχο της Φορολογικής Διοίκησης ο οποίος διενεργείται υποχρεωτικά εντός τριών μηνών από την υποβολή της αίτησης αναστολής.
    
    λήγει μετά από ένα έτος από τη λήξη της προθεσμίας καταβολής της πρώτης δόσης και ισχύει από την υποβολή της σχετικής αίτησης προς τη φορολογική διοίκηση (άλλως από την έκδοση της πράξης αναστολής) και μπορεί να επαναχορηγηθεί μέχρι τρείς φορές εντός διαστήματος 10 ετών από τη χορήγηση της πρώτης αναστολής.
• Για τη χορήγηση της απαλλαγής του 50% και 100% που αφορά στις ευπαθείς ομάδες φορολογικών κατοίκων Ελλάδας πέραν του φορολογητέου εισοδήματος θα λαμβάνονται υπ’όψιν και οι αντικειμενικές αξίες των ακινήτων που κατέχουν τα φυσικά πρόσωπα.  Περιττό να υπενθυμίσουμε πως οι αντικειμενικές τιμές των ακινήτων στην Ελλάδα αυτή τη στιγμή δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα  και είναι πολύ υψηλότερες των αγοραίων.
• Το φορολογητέο εισόδημα που υπολογίζεται για την χορήγηση της απαλλαγής για το 2014 θα προκύπτει από την εφαρμογή των διατάξεων του Κώδικα Φορολογίας εισοδήματος, (ήτοι τον 2238/1994 για το 2014 και τον 4172/2013 από το 2014 και έπειτα), καθώς και κάθε άλλη συναφή διάταξη, ως εκ τούτου συμπεραίνεται πως ως ετήσιο φορολογητέο εισόδημα θα λαμβάνεται το μεγαλύτερο μεταξύ του συνολικού πραγματικού εισοδήματος -το οποίο προκύπτει από το άθροισμα όλων των εισπραχθέντων εισοδημάτων στο οποίο συμπεριλαμβάνονται τα πάσης φύσεως φορολογούμενα ή απαλλασσόμενα ποσά-  και του τεκμαρτού το οποίο προκύπτει με βάση τα τεκμήρια διαβίωσης.
• Αποσυνδέεται η χορήγηση της έκπτωσης του ΕΝΦΙΑ από την απαίτηση να μην υπάρχει ευθύνη για οφειλή των ιδίων των φορολογουμένων των συζύγων τους και των εξαρτώμενων μελών τους προς το Δημόσιο και τα ασφαλιστικά ταμεία.
• Παρατείνεται μέχρι 31 Ιανουαρίου 2015 η προθεσμία για την υποβολή δηλώσεων Ε9 για κάθε σύσταση, απόκτηση και κάθε άλλη μεταβολή στοιχείων ακινήτων που έλαβε χώρα από την 1η Ιανουαρίου 2014 μέχρι 30 Νοεμβρίου 2014. Οι μεταβολές που πραγματοποιούνται εντός του Δεκεμβρίου 2014 θα πρέπει να δηλωθούν μέσα στον Ιανουάριο του 2015, ήτοι σε 30 ημέρες από τη μεταβολή όπως ορίζει η σχετική νομοθεσία.
• Ειδικά για το 2014, η τελευταία δόση του ΕΝΦΙΑ καταβάλλεται μέχρι την τελευταία εργάσιμη του Φεβρουαρίου του  2015.

Τεχνικές Διευκρινίσεις

Με την από 11.09.2014 ανακοίνωση της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων διευκρινίστηκε πως από Δευτέρα 15/9 και σταδιακά (εντός δύο ημερών) οι φορολογούμενοι θα μπορούν να πληροφορηθούν μέσω της προσωποποιημένης πληροφόρησης στο TAXISnet και στην ηλεκτρονική σελίδα της εφαρμογής για την υποβολή δηλώσεων στοιχείων ακινήτων Ε9 το νέο αριθμό των δόσεων (που έχουν αυξηθεί από 5 σε 6 πλέον) το ποσό της κάθε δόσης βάσει της αρχικής εκκαθάρισης και την ημερομηνία καταβολής αυτών. Στην ίδια ανακοίνωση τονίζεται ότι η αναπροσαρμογή των δόσεων θα γίνει για όλους τους φορολογούμενους, ανεξάρτητα αν, με βάση τις διατάξεις του νέου νόμου θα διενεργηθεί στη συνέχεια νέα εκκαθάριση του φόρου σε μερίδα εξ αυτών.

Συνεπώς

• Από 15/9 και μέχρι τη νέα εκκαθάριση του ΕΝΦΙΑ οι φορολογούμενοι δεν θα δουν στο εκκαθαριστικό τους διαφορετικό ποσό οφειλόμενου φόρου από αυτό που αρχικά είχε εκκαθαριστεί.
• Από 22/9 και σταδιακά (εντός τριών ημερών) οι φορολογούμενοι για τους οποίους θα γίνει νέα εκκαθάριση θα λάβουν τα νέα εκκαθαριστικά. Αρχικά θα εκκαθαριστούν οι δηλώσεις που αφορούν ακίνητα που βρίσκονται σε περιοχές που δεν ισχύει ο αντικειμενικός προσδιορισμός αξίας ακινήτων. Ενώ μέχρι τέλος Οκτωβρίου θα γίνουν οι εκκαθαρίσεις που αφορούν στα κενά και μη ηλεκτροδοτούμενα καθ’όλη τη διάρκεια του 2013. Στις ίδιες προθεσμίες θα χορηγηθούν και οι εκπτώσεις 50% και 100%. Τέλος, η ανακοίνωση αναφέρει πως τα νομικά πρόσωπα που επιδιώκουν αναστολή καταβολής του φόρου θα πρέπει να υποβάλλουν το σχετικό αίτημα μέσα στον Οκτώβριο με διαδικασία και έντυπο που θα καθοριστεί με απόφαση της Γ.Γ.Δ.Ε.
• Σε συνέχεια των ηλεκτρονικών εκκαθαρίσεων θα ελεγχθούν οι υποθέσεις φορολογούμενων οι οποίες δεν μπορούν να υποστηριχθούν ηλεκτρονικά λόγω έλλειψης ουσιωδών στοιχείων καθώς και οι διορθώσεις υπολογισμού για τις οποίες είτε απαιτείται η προσκόμιση δικαιολογητικών είτε δεν καλύπτονται ηλεκτρονικά.
• Τέλος υπενθυμίζεται πως τροποποιήσεις, διαγραφές και συμπληρώσεις στοιχείων ακινήτων που ανήκουν σε φυσικά ή νομικά πρόσωπο την 01.01. 2014 γίνονται εμπρόθεσμα μέχρι και την 30η Νοεμβρίου 2014. Αν από αυτές προκύψει επιστροφή φόρου άνω των €300 ο φορολογούμενος υποχρεούται στην υποβολή δικαιολογητικών στην αρμόδια Δ.Ο.Υ ενώ αν γίνει και  νέα τροποποίηση μέχρι 30 Νοεμβρίου η νέα εκκαθάριση θα γίνει μόνο έπειτα από έλεγχο των δικαιολογητικών εφόσον προκύπτει μείωση του φόρου.

Πέραν Τούτων

• Aντίθετη με το άρθρο 6 παρ. 1 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για την προστασία των δικαιωμάτων του ανθρώπου και των θεμελιωδών ελευθεριών (Ε.Σ.Δ.Α) καθώς και με τις διατάξεις των άρθρων του Συντάγματος που αφορούν στο δικαίωμα της ιδιοκτησίας (άρθρο 17), το δικαίωμα στην παροχή έννομης προστασίας (άρθρο 20) και στην αρχή της αναλογικότητας (άρθρο 25) κρίθηκε η διάταξη περί απαραδέκτου της συζητήσεως εμπράγματης αγωγής χωρίς την προσκόμιση του πιστοποιητικού Ε.Ν.Φ.Ι.Α. από το Πολυμελές Πρωτοδικείο Θεσσαλονίκης. Η απόφαση υπογραμμίζει την δυσαναλογία που δημιουργείται από τη διάταξη η οποία εξασφαλίζει πρωταρχικά το ταμειακό συμφέρον του δημοσίου συρρικνώνοντας την ήδη δυσχερή πρόσβαση του πολίτη στο δικαστήριο και ιδιαίτερα σε μια αγωγή όπου ουσιαστικά ο πολίτης διεκδικεί το ακίνητο. (ΠΠΘεσ.αριθμ.15203/2014).