In touch with tax, No 25

Γνωρίζετε ότι...

• Όλες οι αμοιβές που δίνονται σε διευθυντές ή μέλη του ΔΣ εταιρείας ή κάθε άλλου νομικού προσώπου ή νομικής οντότητας εξαιτίας της παροχής υπηρεσιών από τα πρόσωπα αυτά προς τα υπόψη νομικά πρόσωπα ή οντότητες θεωρούνται εισόδημα από μισθωτή εργασία. Κατ’ εξαίρεση, η διανομή κερδών φορολογείται ως μέρισμα (ΠΟΛ 1072/2015).
• Διευκρινίσθηκε, λόγω της σύγχυσης που προκλήθηκε με την ανωτέρω εγκύκλιο, ότι τα φυσικά πρόσωπα που αποκτούν εισόδημα ως διευθυντές ή μέλη Δ.Σ. εταιρείας ή κάθε άλλου νομικού προσώπου ή νομικής οντότητας, με την ιδιότητά τους αυτή φορολογούνται ως αποκτώντες εισόδημα από μισθωτή εργασία. Αντίθετα, όταν παρέχουν υπηρεσίες πέραν της ιδιότητας αυτής π.χ. ως μηχανικοί, λογιστές, δικηγόροι κ.λπ., στην ίδια εταιρεία-νομικό πρόσωπο από την οποία αποκτούν εισόδημα ως διευθυντές ή μέλη Δ.Σ. και ανεξάρτητα αν υπάρχει σύμβαση ή όχι, το εισόδημα τους αυτό προέρχεται από επιχειρηματική δραστηριότητα (ΠΟΛ 1097/2015).
• Διευρύνθηκε σημαντικά ο κατάλογος των προσώπων που έχουν υποχρέωση από 01.01.2015, να υποβάλλουν Δήλωση Περιουσιακής Κατάστασης («Πόθεν Έσχες») του ν.3213/2003. Η υποχρέωση αυτή βαρύνει, μεταξύ άλλων:

1. 1. τους μετόχους και τα μέλη των οργάνων διοίκησης με εκτελεστική αρμοδιότητα ελληνικών επιχειρήσεων που συνάπτουν δημόσιες συμβάσεις άνω των €150.000,
   2. όλα τα μέλη του Δ.Σ χρηματοπιστωτικών οργανισμών, μεταξύ των οποίων συμπεριλαμβάνονται οι ασφαλιστικές και αντασφαλιστικές επιχειρήσεις, καθώς και επιχειρήσεις παροχής επενδυτικών υπηρεσιών,
   3. όλα τα μέλη του Δ.Σ. της Α.Ε Ελληνικά Χρηματιστήρια και των ελεγχόμενων από αυτήν εταιρειών, καθώς και κάθε άλλου φορέα οργανωμένης χρηματιστηριακής αγοράς που λειτουργεί νόμιμα στην Ελλάδα,
   4. το προσωπικό της Ειδικής Γραμματείας Συμπράξεων Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ) καθώς και τους προέδρους, διευθύνοντες Συμβούλους ή διαχειριστές εταιρειών του ιδιωτικού τομέα που μετέχουν σε τέτοιου είδους συμπράξεις.

• Η δήλωση «πόθεν έσχες» υποβάλλεται από τους υπόχρεους μέσα σε 90 ημέρες από την απόκτηση της ιδιότητας τους (αρχική δήλωση) και περιέχει λεπτομερώς τα υφιστάμενα κατά τις 31 Δεκεμβρίου του προηγούμενου έτους περιουσιακά στοιχεία στην ημεδαπή και την αλλοδαπή. Τα μετέπειτα έτη, η δήλωση υποβάλλεται το αργότερο μέχρι το τέλος του 3ου μήνα μετά τη λήξη της προθεσμίας υποβολής της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος και δηλώνονται εκεί μόνον οι μεταβολές που επήλθαν στην περιουσιακή τους κατάσταση κατά το χρόνο στον οποίο αφορά η δήλωση.
• Έγινε δεκτό (ΠΟΛ 1072/2015) ότι δεν θα διενεργείται παρακράτηση φόρου επί των παροχών σε είδος, λόγω της δυσχέρειας υπολογισμού, παρά την αντίθετη μεταβατική διάταξη του ν. 4172/2013, που ισχύει από 1.1.2015. Ο οφειλόμενος φόρος θα υπολογίζεται κατά την εκκαθάριση της δήλωσης, δεδομένου ότι η αξία των παροχών αυτών προσαυξάνει το εισόδημα από μισθωτή εργασία των δικαιούχων. Σε περιπτώσεις που έχει ήδη διενεργηθεί παρακράτηση φόρου επί των παροχών αυτών, ο φόρος αυτός θα συμψηφισθεί κατά την εκκαθάριση.
• Υποχρεούνται σε λήψη και τήρηση στοιχείων ταυτοποίησης των πελατών τους επί πενταετία (αστυνομική ταυτότητα, εκκαθαριστικό εφορίας, λογαριασμοί κοινής ωφελείας, καταστατικά εταιρειών κ.λπ.), όχι μόνο τα πιστωτικά ιδρύματα και οι χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί, αλλά ευρείες κατηγορίες ελευθέρων επαγγελματιών, όπως δικηγόροι, συμβολαιογράφοι, φορολογικοί σύμβουλοι, λογιστές, ορκωτοί ελεγκτές και κτηματομεσίτες. Η συγκεκριμένη νομοθεσία περιορίζει την έκταση και του επαγγελματικού απορρήτου, καθώς τα παραπάνω πρόσωπα υποχρεούνται να αναφέρουν στην Αρχή για την καταπολέμηση του ξεπλύματος χρήματος όσες πληροφορίες έχουν περιέλθει σε γνώση τους σχετικά με πράξεις ξεπλύματος.
• Κάτοικοι εξωτερικού υποχρεούνται σε υποβολή δήλωσης στην Ελλάδα μόνο όταν αποκτούν πραγματικό (και όχι τεκμαρτό) εισόδημα ή απαλλασσόμενο του φόρου εισόδημα από πηγές Ελλάδος.
• Οι κάτοικοι αλλοδαπής που δεν αποκτούν πραγματικό εισόδημα στην Ελλάδα δεν υποχρεούνται να δικαιολογήσουν την απόκτηση περιουσίας στην Ελλάδα. Ενώ αυτοί που έχουν πραγματικό εισόδημα στην Ελλάδα πρέπει να δικαιολογήσουν τόσο τις αντικειμενικές δαπάνες διαβίωσης (τεκμήρια) όσο και τις δαπάνες απόκτησης περιουσιακών στοιχείων (πόθεν έσχες)  εκτός εάν η δαπάνη απόκτησης έγινε στην αλλοδαπή.
• Εκδόθηκε η εγκύκλιος που αφορά στην αλλαγή της φορολογικής κατοικίας φυσικών προσώπων που μετοικούν στην αλλοδαπή από το 2014 και έπειτα (ΠΟΛ 1058/2015). Αναμένεται έτσι να διεκπεραιωθεί μεγάλος αριθμός αιτήσεων που εκκρεμεί από την αρχή του 2014.
• Φυσικά πρόσωπα που μεταφέρουν την φορολογική τους κατοικία στην αλλοδαπή πρέπει να υποβάλλουν  μέσα στο πρώτο δεκαήμερο του Μαρτίου του φορολογικού έτους που ακολουθεί το έτος αναχώρησης, την αίτηση για την αλλαγή της φορολογικής κατοικίας. Κατ’ εξαίρεση, για τα πρόσωπα που έφυγαν μέσα στο 2014, καταληκτική προθεσμία για την υποβολή της αίτησης ορίστηκε η 8η Μαΐου 2015.
• Ισχύει και αναφορικά με την επιβολή πρόσθετων φόρων του ν. 2523/1997 (φορολογικού ποινολογίου) η γενική αρχή του κοινοτικού δικαίου, σύμφωνα με την οποία επιβάλλεται η αναδρομική εφαρμογή της ελαφρότερης ποινής (ΔΕφΑθ 5263/2014). Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να θεωρηθούν ανίσχυρες οι διατάξεις, με βάση τις οποίες επιβαλλόταν πρόσθετος φόρος έως 300%.
• Η βεβαίωση εισαγωγής χρηματικών κεφαλαίων από την αλλοδαπή (π.χ., για την κάλυψη τεκμηρίων, μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνο από τον δικαιούχο του ποσού, και όχι από τρίτο πρόσωπο.
• Παροχές σε είδος οι οποίες δίνονται στο προσωπικό μιας επιχείρησης, σύμφωνα με επιχειρησιακή συλλογική σύμβαση εργασίας, δεν αποτελούν εισόδημα για τους δικαιούχους ακόμα και αν υπερβαίνουν το ποσό  των €300 ετησίως.
• Σε δημόσια διαβούλευση έθεσε το Υπουργείο Οικονομικών την υπουργική απόφαση με την οποία θα τεθεί σε εφαρμογή, το επίμαχο άρθρο 21 του ν. 4321/2015, που αφορά στην επιβάρυνση με ποσοστό 26% όλων των δαπανών για την αγορά αγαθών και λήψη υπηρεσιών από προμηθευτές εγκατεστημένους σε προνομιακά ή μη συνεργάσιμα κράτη, σε συνέχεια των αντιδράσεων που προκάλεσε η εισαγωγή του στους φορείς της αγοράς.
• Σε σχεδόν αντίθετη τροχιά με το παραπάνω άρθρο του νόμου που ορίζει πως προϋπόθεση για την εκπεσιμότητα της δαπάνης αποτελεί η πληρωμή της προκαταβολής, η υπουργική απόφαση ορίζει μια σειρά από εξαιρέσεις και απαλλαγές.
• Σύμφωνα με την υπουργική απόφαση ο φορολογούμενος  δηλώνει σε ηλεκτρονική πλατφόρμα την συναλλαγή ζητώντας την σχετική προέγκριση και απαλλαγή ανάλογα με την κατηγορία στην οποία εμπίπτει. 
• Εξαιρούνται από την παραπάνω υποχρέωση, οι συναλλαγές μεταξύ ημεδαπών εταιρειών, οι συναλλαγές μεταξύ συνδεδεμένων επιχειρήσεων κατά την έννοια του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος οι οποίες συμμορφώνονται με τις υποχρεώσεις που ορίζουν οι ελληνικές φορολογικές διατάξεις περί ενδοομιλικών συναλλαγών καθώς και οι συναλλαγές που αφορούν ενδοομιλικές πληρωμές τόκων και δικαιωμάτων σύμφωνα με τις προϋποθέσεις που ορίζει ο ΚΦΕ.
• Απαλλάσσονται αυτοδίκαια, από την πληρωμή του 26%, συναλλαγές που αφορούν, μεταξύ άλλων, εισαγωγή στην Ελλάδα ηλεκτρικής ενέργειας, νερού και φυσικού αερίου, ή συναλλαγές με αντικείμενο προϊόντα ή εμπορεύματα για τα οποία η τιμή τους προσδιορίζεται σε οργανωμένη χρηματιστηριακή αγορά, ή συναλλαγές με εταιρεία εισηγμένη σε χρηματιστήριο της αλλοδαπής κατά το χρόνο διενέργειας της ή συναλλαγές που αφορούν συμβάσεις ναυλώσεως πλοίου ως προς τον ναύλο.
• Απαλλάσσεται επίσης από την υποχρέωση πληρωμής του 26% κάθε συναλλαγή  για την οποία ο υπόχρεος δηλώνει ότι διαθέτει τα δικαιολογητικά που την πιστοποιούν (έγγραφη σύμβαση έργου, ισολογισμούς της αλλοδαπής εταιρείας, τιμολόγια εξόφλησης, τελωνειακά έγγραφα, πιστοποιητικό φορολογικής κατοικίας κ.ο.κ).
• Δεν δεσμεύει η προέγκριση της συναλλαγής οποιονδήποτε μελλοντικό φορολογικό έλεγχο κατά τον οποίο ενδέχεται να προκύψουν νέα δεδομένα. Επιπλέον, μπορεί να γίνει δειγματοληπτικός μερικός έλεγχος στον υπόχρεο ο οποίος θα πρέπει να προσκομίσει όχι μόνο τα έγγραφα που ορίζονται στην υπουργική απόφαση, αλλά και κάθε άλλο έγγραφο που ο έλεγχος τυχόν κρίνει απαραίτητο.

Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με φορολογικά θέματα, μπορείτε να επικοινωνήσετε με το τμήμα Tax & Outsourcing της Grant Thornton στο email: tax@gr.gt.com