In touch with tax, No 27

Γνωρίζετε ότι...

• Με τον ν. 4333/2015, «για τη διαπραγμάτευση και σύναψη δανειακής σύμβασης με τον ESM» προτείνεται να καταργηθεί το επίμαχο άρθρο 21 του ν. 4321/2015, που αφορά την επιβάρυνση με ποσοστό 26% όλων των δαπανών για την αγορά και λήψη υπηρεσιών από προμηθευτές εγκατεστημένους σε προνομιακά ή μη συνεργάσιμα κράτη. Η σχετική διάταξη, η οποία αφορούσε τιμολόγια εκδοθέντα μετά την 01.09.2015 είχε προκαλέσει μεγάλη αντίδραση στην επιχειρηματική κοινότητα.
• Με τον ίδιο νόμο, η Ελλάδα δεσμεύεται να εισαγάγει εθελοντικό πρόγραμμα αποκάλυψης αδήλωτων εισοδημάτων καθώς και να υποβάλλει αιτήματα σε άλλα κράτη μέλη της Ε.Ε. ώστε να λάβει στοιχεία σχετικά με την κυριότητα περιουσιακών στοιχείων από Έλληνες πολίτες. Υπενθυμίζεται ωστόσο ότι το σχέδιο νόμου για την φορολογική «αμνηστία» που έχει τεθεί σε δημόσια διαβούλευση προς το παρόν δεν έχει προχωρήσει.
• Οι φορολογικές ρυθμίσεις που έχει δεσμευθεί να υιοθετήσει η κυβέρνηση, προκειμένου να εξασφαλίσει το πρόγραμμα στήριξης από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM) συμπεριλαμβάνουν την αύξηση του φόρου χωρητικότητας (tonnage tax) και την σταδιακή κατάργηση των ειδικών φορολογικών καθεστώτων που ισχύουν για την ναυτιλία. Σημειωτέον ότι tonnage tax προβλέπεται σε πλήθος ευρωπαϊκών χωρών (μεταξύ άλλων, η Μεγάλη Βρετανία, η Γερμανία, η Γαλλία, η Κύπρος και η Μάλτα).
• Ο ν. 4334/2015 (Φ.Ε.Κ. 80 Α΄ 16.7.2015) κύρωσε τη συμφωνία της Συνόδου Κορυφής της Ευρωζώνης, της 12ης Ιουλίου, και μεταξύ άλλων αναφέρει ότι η Ελλάδα θα πρέπει να υιοθετήσει έως την 22η  Ιουλίου την ευρωπαϊκή Οδηγία BRRD (Bank Recovery and Resolution Directive). Η εν λόγω Οδηγία αφορά την εξυγίανση των πιστωτικών ιδρυμάτων με «ίδια μέσα». Στόχος της Οδηγίας είναι η διάσωση  του προβληματικού πιστωτικού ιδρύματος από τους μετόχους, ομολογιούχους και τους καταθέτες (οι οποίοι αντιμετωπίζονται πλέον ως επενδυτές) και όχι από τους φορολογουμένους.  Σημειώνεται ότι η διάσωση με ίδια μέσα δεν εφαρμόζεται σε ποσά καταθέσεων κάτω των 100.000 Ευρώ/δικαιούχο.
• Δυνάμει του ίδιου νόμου, όλες οι υπηρεσίες που υπάγονται σε Φ.Π.Α. θα φορολογούνται με συντελεστή 23%, με εξαίρεση τις ξενοδοχειακές και την κατ’ οίκον φροντίδα, που θα φορολογούνται με 13%, καθώς και τις θεατρικές παραστάσεις που θα φορολογούνται με 6% («υπερμειωμένος» συντελεστής). Οι ξενοδοχειακές υπηρεσίες μέχρι 30 Σεπτεμβρίου θα φορολογούνται με 6% (και 4% στα νησιά του Αιγαίου).
• Οι αλλαγές στους συντελεστές Φ.Π.Α. θα ισχύσουν από Δευτέρα 20 Ιουλίου, προκειμένου να διασφαλιστεί η ομαλή μετάβαση, σύμφωνα με ανακοίνωση του Υπουργείου Οικονομικών, παρά το γεγονός ότι οι διατάξεις του νόμου ισχύουν από την δημοσίευσή του.
• Συνεπώς με 23% φορολογούνται πλέον, μεταξύ άλλων

1. 1. οι υπηρεσίες μεταφοράς επιβατών,
   2. η εστίαση,
   3. τα εισιτήρια κινηματογράφου,
   4. οι καλλιτεχνικές και πολιτιστικές εκδηλώσεις,
   5. οι υπηρεσίες που παρέχουν κλινικές και διαγνωστικά κέντρα.

• Υπάγονται πλέον σε Φ.Π.Α. (23%) και οι υπηρεσίες φροντιστηρίων και κέντρων ξένων γλωσσών και υπολογιστών που πριν απαλλάσσονταν.
• Στην παράδοση αγαθών, υπάγονται στο εξής σε μειωμένο συντελεστή Φ.Π.Α. (13%) περιορισμένες κατηγορίες αγαθών, κυρίως μη επεξεργασμένα τρόφιμα και είδη απαραίτητα σε αναπήρους. Στον υπερμειωμένο συντελεστή (6% και 4% για τα νησιά στα οποία ισχύουν οι μειωμένοι συντελεστές) θα υπάγονται τα φάρμακα (δεδομένου ότι καλύπτονται σε μεγάλο βαθμό από τον κρατικό προϋπολογισμό), τα βιβλία, τα περιοδικά και οι εφημερίδες.
• Καταργούνται από 01.10.2015 οι μειωμένοι συντελεστές στα αναπτυγμένα τουριστικά νησιά του Αιγαίου ενώ το ίδιο θα ισχύσει από 01.06.2016 για τα λιγότερο ανεπτυγμένα. Εξαιρούνται της κατάργησης μόνο τα πλέον απομακρυσμένα νησιά. Η διάκριση των νησιών στις παραπάνω κατηγορίες θα γίνει με Υπουργική Απόφαση, γεγονός που δημιουργεί ενδεχομένως ζήτημα συνταγματικότητας. Τα ξενοδοχεία στα αναπτυγμένα τουριστικά νησιά του Αιγαίου θα χρεώνουν ΦΠΑ 4%  από 20.07.2015 έως 30.9.2015 και 13% από 1.10.2015 και μετά.
• Θεσμοθετείται η παρακράτηση Φ.Π.Α. από τις τράπεζες, όταν η πληρωμή θα γίνεται μέσω τραπέζης ή ηλεκτρονικών μέσων (κάρτας ή e-banking), και εφόσον η τραπεζική πληρωμή είναι υποχρεωτική. Υπενθυμίζεται ότι υποχρεωτική είναι η τραπεζική πληρωμή για τιμολόγηση ιδιωτών άνω των 1.500 ευρώ και επιχειρήσεων, άνω των 3.000 ευρώ. Για το ποσό του παρακρατηθέντος Φ.Π.Α., οι τράπεζες θα χορηγούν βεβαιώσεις.
• Αυξάνεται από 26% σε 29%. ο φορολογικός συντελεστής για εισοδήματα που αποκτούν από 01.01.2015 οι Α.Ε., Ι.Κ.Ε., Ε.Π.Ε., οι μη κερδοσκοπικοί οργανισμοί καθώς και κάθε άλλο νομικό πρόσωπο και οντότητα με διπλογραφικά βιβλία. Η προκαταβολή φόρου για νομικά πρόσωπα και νομικές οντότητες αυξάνεται σε 100%, ενώ ειδικά για εισοδήματα του 2015 η προκαταβολή φόρου αυξάνεται σε 75% (από 55%) για τις προσωπικές εταιρείες, τα μη κερδοσκοπικά νομικά πρόσωπα, τις κοινωνίες αστικού δικαίου, αστικές κερδοσκοπικές ή μη, συμμετοχικές ή αφανείς καθώς και τις κοινοπραξίες των προσωπικών εταιρειών.
• Αυξάνεται σε 13 % ο συντελεστής του φόρου πολυτελείας σε πισίνες, αυτοκίνητα πάνω από 2.500 κ.ε., ελικόπτερα και αεροπλάνα, ενώ επεκτείνεται για πρώτη φορά και στα σκάφη άνω των 5 μέτρων, που θα φορολογούνται με τον ίδιο συντελεστή, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη η αμοιβή πληρώματος. Η αύξηση αφορά και τα εισοδήματα που δηλώνονται το 2015.
• Αυξάνεται ο συντελεστής της εισφοράς αλληλεγγύης για τα εισοδήματα από 30.000 ευρώ και άνω. Ο συντελεστής ανέρχεται έως και 8% για εισοδήματα πάνω από 500.000 Ευρώ. Σημειώνεται ότι για τους ανώτατους δημοσίους λειτουργούς (Πρόεδρος της Δημοκρατίας, μέλη της κυβέρνησης, βουλευτές, δήμαρχοι, Γ.Γ. Υπουργείων κ.α.) ο συντελεστής ορίζεται σε 8% επί του συνολικού καθαρού εισοδήματος. Η αύξηση φαίνεται ότι θα ισχύσει αναδρομικά από 1.1.2015, γεγονός που συνεπάγεται πιθανόν αυξημένη παρακράτηση από τους εργοδότες.
• Αυξάνεται ο φόρος των ασφαλίστρων αυτοκινήτου σε 15% (από 10%) ενώ παραμένει στο 20% ο φόρος επί των ασφαλίστρων κλάδου πυρός.
• Εισάγεται ποινική διάταξη στον Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας, σύμφωνα με την οποία φοροδιαφυγή στοιχειοθετείται για ζημιά του Δημοσίου τουλάχιστον €10.000 ανά φορολογία και ανά έτος. Μέσα σε 30 ημέρες από τη σύνταξη της έκθεσης ελέγχου θα πρέπει να γίνεται μηνυτήρια αναφορά από τα όργανα της Φορολογικής Διοίκησης ή σε περίπτωση καθυστέρησης τους από τον Γενικό Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων. Στην ίδια διάταξη αναφέρεται πως μηνυτήρια αναφορά θα γίνεται και στις περιπτώσεις απόπειρας φοροδιαφυγής (42 ΠΚ). Στην διάταξη δεν γίνεται αναφορά στην ποινή που θα πρέπει να επιβάλλεται ενώ ορίζεται πως η ενδικοφανής προσφυγή δεν επηρεάζει την ποινική διαδικασία. Υπενθυμίζεται πως οι Δ.Ο.Υ. έχουν υποχρέωση υποβολής αναφοράς στην Αρχή για την Καταπολέμηση της Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες σε περιπτώσεις που το ποσό της παράβασης φοροδιαφυγής υπερβαίνει τις €50.000.
• Τα εισοδήματα του αλλοδαπού προσωπικού των εγκατεστημένων στην Ελλάδα γραφείων του α.ν. 89/1967(Α'132), που δεν προκύπτουν στην Ελλάδα και δεν υπόκεινται σε φορολογία σύμφωνα με τον Κ.Φ.Ε., δηλώνονται στους κωδ. 781-782 του εντύπου Ε1. Για την αιτιολόγηση του ποσού διατηρείται το παραστατικό εισαγωγής χρηματικών κεφαλαίων σε τραπεζικό λογαριασμό που εδρεύει στην Ελλάδα.
• Αλλοδαπή εταιρεία ιδιοκτήτρια ακινήτου στην Ελλάδα έχει υποχρέωση υποβολής μηδενικής δήλωσης φόρους εισοδήματος ακόμα και αν δεν αποκτά εισόδημα στην Ελλάδα. Για τις εταιρείες αυτές το εισόδημα από ακίνητα θεωρείται εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα ανεξάρτητα της ύπαρξης ή όχι σύμβασης αποφυγής διπλής φορολογίας μεταξύ της χώρας στην οποία έχει έδρα το αλλοδαπό νομικό πρόσωπο και της Ελλάδας. Η αλλοδαπή εταιρεία μπορεί να εκπέσει δαπάνες που γίνονται προς το συμφέρον της επιχείρησης. Τα πρόσωπα αυτά από την 01.01.2014 έχουν υποχρέωση τήρησης βιβλίων και στοιχείων.
• Κατά τη διάρκεια της τραπεζικής αργίας (από 28.06.2015 έως 19.07.2015) εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα του επιτηδευματία ή του νομικού προσώπου τα τιμολόγια άνω των 500 ευρώ που έχουν εκδοθεί έως και την 28.06.2015 (για αγορά αγαθών ή λήψη υπηρεσιών) ακόμα και αν δεν εξοφλούνται μέσω τραπέζης. Υπενθυμίζεται ότι σύμφωνα με το άρθρο 23 (β) του ν. 4172/2013, κάθε δαπάνη που αφορά σε αγορά αγαθών ή λήψη υπηρεσιών αξίας άνω των 500 ευρώ εκπίπτει εφόσον η τμηματική ή ολική εξόφληση γίνει μέσω τραπέζης.
• Αποτελούν εκπεστέα δαπάνη, ακόμη και εάν έχουν καταβληθεί μετρητοίς, οι μισθοί, τα ημερομίσθια και οι αμοιβές διευθυντών ή μελών του Δ.Σ εταιρείας ή κάθε άλλου νομικού προσώπου ή οντότητας καθώς και τα μισθώματα ακινήτων καθότι δεν αφορούν τυπικώς λήψη υπηρεσιών. Δεν λαμβάνεται συνεπώς για αυτές τις δαπάνες υπ’όψιν το όριο των 500 ευρώ. Όμοια είναι και η αντιμετώπιση των τόκων και των συναφών εξόδων καθόσον δεν εμπεριέχουν τα εννοιολογικά γνωρίσματα της παροχής υπηρεσίας.
• Δεκτή έγινε από το Διοικητικό Εφετείο Αθηνών (4357/2014) προσφυγή εταιρείας για ανάκτηση ενισχύσεων του ν. 3220/2004. Η εταιρεία αρνήθηκε να καταβάλλει φόρο για  σχηματισθέν ειδικό αφορολόγητο αποθεματικό επενδύσεων για το οποίο είχε λάβει απαλλαγή. Η φορολογική διοίκηση επέβαλε την αναδρομική φορολόγηση του εν λόγω αποθεματικού, διότι θεωρήθηκε ότι το συγκεκριμένο επενδυτικό κίνητρο αποτελεί απαγορευμένη κρατική ενίσχυση. Εντούτοις το Δικαστήριο δικαίωσε την εταιρεία, με την αιτιολογία ότι η εν λόγω πράξη αντίκειται στο άρθρο 78 παρ. 2 του Συντάγματος που απαγορεύει την αναδρομική φορολόγηση πέραν του προηγούμενου οικονομικού έτους.

Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με φορολογικά θέματα, μπορείτε να επικοινωνήσετε με το τμήμα Tax & Outsourcing της Grant Thornton στο email: tax@gr.gt.com